Trabzon Ticaret Borsası (TTB) ve TRT Trabzon Radyosu’nun işbirliği ile hazırlanan ve her hafta “Hayatın İçinden Programı”nda yer alan “Fındık Saati” ne konuk olan Hasan Sabır, Türkiye fındık ihracatının geçen yıl 283 bin 519 ton iç fındık karşılığında 1 milyar 864 milyon 551 bin dolar elde edilerek tamamlandığını açıkladı.

2022’ de ise 312 bin 564 ton iç fındık ihracatı karşılığında 1 milyar 748 milyon 835 bin dolarlık ihracatın yapılmış olduğunu hatırlatan KFMİB Başkanı Sabır şu değerlendirmeyi yaptı:

“Tabloya bakıldığında bir önceki yıla göre miktar bazında azalmaya karşı gelir kısmında artışımız var. Yüzümüz güldü. Bu fiyatlardan kaynaklanan bir tablo. Ancak ihraç miktarı kısmı da çok önemli. Sonuçta ihraç miktarının azalması demek, fabrikaların çalışma kapasitesinin düşmesi, elimizde ürün kalması anlamına da geliyor. 2023’de bir önceki yıla göre 29 bin ton civarında bir iç fındık ihraç azalması var. İhraç rakamlarına baktığımız zaman 2021 yılında 344 bin tonluk bir iç fındık ihracatı ve karşılığında 2 milyar 260 milyon dolarlık bir döviz kazanımı var. Bizim fındık ihracatında ideal rakamlarımızın böyle olması gerekiyor.”

Fındık üretim ve ihracatında mevsimsel etkilerin yarattığı değişiklikler kadar, ülkemizin uluslararası pazarlarda rekabet etmeye başladığı diğer ülkelerdeki gelişmeleri de ele almak gerektiğini vurgulayan Hasan Sabır, “Önceki yıllarda ana rakibimiz İtalya ve onun yanında Azerbaycan ve Gürcistan idi. Diğer ülkelerdeki üretimler sadece kendi tüketimlerine yettiği için dış pazarlarda yoktular. Ancak son 4/5 yılda dikim arazilerinin özellikle ABD ve Şili’de artmasıyla bu ülkelerde pazara girmeye başladılar. Şili’de üretim 15-20 bin tondan geçen yıl 55 bin tona çıktı. ABD yıllardır 20-30 bin üretebiliyor iken, 74 bin tona kadar çıktı. Türkiye’de 2023 ürünü fındığın 800 bin ton civarında olacağı tahmin edilirken, bunun öngörülemeyen değişikliklerle 700 bin tonlara kadar geriledi, bu da fiyatlarda artışa neden oldu” dedi.

Hedef depolardaki fındığı azaltmak olmalı…

Fındıkta çok büyük fiyat dalgalanmalarının istikrarsızlığa yol açtığını ifaden eden Sabır şöyle devam etti:

“Bu hiç kimsenin işine gelmez. Ne üreticinin işine gelir, ne ihracatçının, dolayısı ile ne de Türkiye’nin. Ancak dengeli bir fiyat politikası ile maksimum ihracatı hedeflediğimiz dönemlerde herkesin kazanç elde ettiğini görüyoruz. Stratejinin daima bu olması gerekir. Ülke, fındığı depolarda kalıp da yüksek miktarda değer elde etmektense depolardaki fındığı azaltıp bir sonraki seneye hazırlık yapıp en fazla miktarda ihracatı gerçekleştirirse kazanır. Aynı 2021 de olduğu gibi 2 milyar dolarların üstüne çıkmayı hedeflememiz gerekiyor.”

2024 ihraç sezonunun yaklaşık 9 aylık kısmının 2023 ürününün pazarlaması ile geçeceğini hatırlatan KFMİB Başkanı Sabır açıklamalarını; ”Yeni yıl ile birlikte fiyatlarda yüzde 17-21 arasında bir artış meydana geldi. Bunun ihraç fiyatlarına yansıması ile dış satım gelirlerinin de biraz daha artması muhtemeldir. 2024 ihracatı, miktar bazında 2023’e yakın olacaktır. Elde edilecek gelir ise biraz fazla olabilecektir” diyerek tamamladı.