Ordu Ticaret ve Sanayi Odası fındık fabrikaları meslek komitesi üyesi olan 26 ve fındık tüccarlarının oluşturduğu 8’nci meslek komitesi üyeleri fındık sektöründe yaşanan sorun ve taleplerinin konuşulduğu toplantıda bir araya geldi.

Komite üyelerinin katılımları ile düzenlenen toplantıda fındık sektöründe yaşanan sorun ve çözüm önerileri hakkında kararlar alınarak yetkililere bildirilmesi kararlaştırıldı.

Yapılan toplantıda 26 ve 8’nci meslek komitesi üyelerinin almış olduğu kararlar ise şu şekilde;

1 - Fındığın anavatanı olan ilk dikim sahası Ordu ve Giresun geçen uzun yıllarda miras yolu ile diğer bölgelere göre çok küçük bahçeler haline gelmiş, bakımsızlık artmış ülkenin en büyük göç veren illeri arasına girmiş, verim düşmüş, toplama maliyetleri ile birim maliyetler aşırı derecede yükselmiştir. Özellikle Doğu Karadeniz bölgesindeki fındık tarımı yapan fındık üreticilerinin zor topografik şartlarda toprağı ve tarımı korumak için verdiği bu mücadele pozitif olarak ayrıştırmalıdır. Ordu Giresun ve Trabzon illerinde gerek verim kayıpları gerek zor mevsim şartları gerekse de zor topografik ve coğrafi yapı verimini arttırma yönünde yapılan tarımsal faaliyetleri zorlaştırmaktadır. %5 eğim ve üzeri fındık tarımı yapılan arazilerde alan bazlı desteklemenin ilk uygulamaya geçildiği yıldaki eşdeğer destekleme tutarı üzerinden tekrar güncellenerek özellikle dövize endeksli bir şekilde yeniden gündeme alınması gerekmektedir. Eğimi %5’in altında kalan fındık tarımı yapılan tarım arazilerinde kesinlikle alan bazlı desteklemenin ve diğer destekleme türlerinin kesinlikle uygulanmaması gerekmektedir. Fındık bahçesi küçük olan üreticilerin alan bazlı destekten daha çok desteklenmesi için yeni bir katsayı uygulaması yapılmalıdır, kademeli olarak daha az bahçesi olan üreticinin desteklerden daha yüksek oranda faydalanacağı bir sistem kurulması sağlanmalıdır. Bu sayede küçük üretici korunacak ve fındık üretiminden vazgeçmeyecektir. Üreticiyi fındık tarımına küstürmemek, verimi arttırmak bu faaliyetten daha çok gelir elde etmesi sağlanırken aynı zamanda dolayı bazı desteklemeler ile de ürüne ve tarımsal faaliyetlere bu gelirle yatırım yapması sağlanmalıdır.

2 - Soğuk havaların Karadeniz Bölgesinde etkisini yavaş yavaş arttırmasıyla özellikle kahverengi kokarca zararlısının kırsal alanlarda 450 metrenin altında kapalı yerlerde, çeşitli kışlaklarda, terk edilmiş yapılarda, sadece dönemlik kullanılan köy evlerinde, kışı geçirmek için hazırlık yaptığı görülmektedir. Bu zararlının kışı geçirdiği yerde bulunup imha edilmesi için gerekli işbirliğinin ve koordinasyonun acilen yeniden tesis edilmesi gerekmektedir. Özellikle tarım il Müdürlüğü’nün liderliğinde gerekirse insan sağlığına zarar vermeyecek tedbirler alınarak bu zararlının yoğun olarak görüldüğü köylerde dahi ilaçlama yapılması gerekmektedir bu yüzden üreticilerden ve kırsal kesimde yaşayan insanlardan kahverengi kokarca zararlısı ile ilgili ihbar alındığında bu zararlının üreme dönemine geçmeden acilen ilaçlanarak yok edilmesi ile ilgili çalışma yapılması gerekmektedir. Ayrıca özellikle Fatsa Ünye Perşembe gibi 2023 yılı fındık mahsülünün çok ciddi zarar gördüğü bölgelerde sürekli halkın bilgilendirilmesi ve bu zararlı istilacı böceği gördükleri yerde yok etmeleri ile ilgili çağrıda bulunulması çok önemlidir. Ordu ili ülkemizin en büyük fındık üreticisidir bu şekilde bir zararlı hasarı yüzünden gerek şehir ekonomimiz gerek ülke ekonomimiz bundan doğrudan ve olumsuz etkilenecektir. Konu çok ciddiye alınmalıdır.

3 - Atıl kapasite yaratan sektör ve ürünlere yeni bir hibe veya destek faslı çeşitli kalkınma ajansları ve destekleme kurumları tarafından açılmamalıdır. Özellikle kapasite raporları ve tesis sayıları dikkate alınarak yeni bir uygulama ele alınmalı atıl kapasite yaratabilecek yeni tesis ve yatırımların ülke kaynaklarını israf etmemesi ve ilgili pazarı ve ürünü daha da oligopol hale getirmemesi için Desteklemeye kapatılması gerekmektedir İleri işlenmiş ürünler ve markalaşmaya yönelik yatırımlar sadece istisna tutularak ihracatı arttıracak yönde destekleme altına alınmalıdır. Herhangi bir ciro, çalışan sayısı, büyüklük gözetmeksizin tüm yatırımcılara eşit bir şekilde sağlanmalıdır.

4 - Özellikle fındık hasatından sonra ve fındık hasatı döneminde vergi levhası olmayan, ticaret odası ya da ticaret borsası kaydı olmayan, şirketi dahi olmayan kişi ve gruplar tarafından fındık üreticilerinden fındık harmandan kaldırılarak bir kayıt dışı ekonomik düzen kurulmaya çalışılmaktadır. Bununla mücadelede ciddi çalışmalar yapılması ve yasal yaptırımlar uygulanması gerekmektedir. Çünkü bu durum Dolandırıcılıkla sonuçlandığında hem sektör temsilcileri itibar kaybetmekte hem de üreticilerimiz para ve kaynak kaybetmektedir. Bu konuyla ilgili önerimiz Ordu Bölgesi’nde öncelikle Ordu plakalı araçlarla fındığın toplanması, bu araçların fındık ticareti yapan (yetki belgesi bağlı bulunduğu STK tarafından verilebilir) gerçek ya da tüzel kişilere ait olduğunu gösteren belgeyi yanında taşıması, Ordu’da kabuklu fındık ticareti yapan ve üreticiden kabuklu fındık alımı yapmaya yetkisi olan firmaların ticaret borsası ve ticaret Sanayi odasından alacakları yazıyla bu ticarete devam etmeleri, bu belgeleri kolluk kuvvetlerine ve gelir idaresi Başkanlığı yetkililerine sezon öncesi teslim edilmesi bu aşamadan sonra da özellikle yol kontrolleri ile belgesiz bir şekilde fındık yükleme boşaltma ve kaldırma işleri yapan firmalar ve kişiler hakkında işlem yapılması gerekmektedir. Ayrıca harmandan fındık kaldıran araçların mutlaka ve mutlaka kantar kontrolleri ile belge kontrollerinin de yolu kesme suretiyle kolluk güçleri ve gelir idaresi Başkanlığı yetkililerince yapılması gerekmektedir. Konu ile ilgili bir ihbar hattının kurulması hızlı aksiyon alımı için ilaveten gereklidir.