Doğru stratejinin her alanda önemli olduğunu dile getiren Siyaset Bilimci, EDAR Kamuoyu Araştırma Merkezi Başkanı Eda Serbest, “Bunun yanı sıra özel şirketlere danışmanlık da veriyoruz. Yani kurumsallara müşteri memnuniyeti gibi bunun araştırmaları, saha araştırmalarını yapıyoruz” dedi.

1992 yılında Samsun’da doğan Eda Serbest, 2021 yılı Aralık ayında kurduğu Edar Danışmanlık ile Samsun merkezli tüm Türkiye'yi kapsayan kamuoyu araştırmaları yapan Edar Danışmanlık, seçmen davranışları üzerine çalışmalar ve adaylara siyasal danışmanlık hizmeti veriyor.

Yeditepe Üniversitesi’nde İngilizce Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler bölümünde mezun olan Serbest, tüm Türkiye’yi kapsayan araştırmaları ile kamuoyunun nabzını tutmaya devam ediyor.

Türkiye’nin önde gelen uzman akademisyenlerinden Seçmen Davranışları ve Politik Psikoloji alanında eğitimler alan Serbest, Gençlik ve Spor Bakanlığı’nın Çınaraltı Gençlik Söyleşileri gibi gençlik organizasyonlarını 2 yıl yürüttü. Üsküdar Üniversitesi Psikoloji Bölüm Başkanı Sinir Bilimci Prof. Dr. Sinan Canan ile uzun bir süre çalışan Serbest, birçok önemli siyasetçiye danışmanlık vermeye devam ediyor. 2021 yılında Samsun Merkezli EDAR Siyasal Danışmanlık ve Kamuoyu Araştırma Şirketi’ni kuran Serbest, “Burada alanında uzman sosyolog, istatistik, siyaset Bilimci, psikologlar ile her ay Türkiye genelinde anketler yapıp ulusal kanallar ve gazetelerle halka bildiriyoruz” dedi.

AKADEMİSYENLERLE BİLİMSEL ÇALIŞMALAR

Özel şirketlere danışmanlık hizmeti de verdiklerini ifade eden Serbest, “Kurumsal şirketlere müşteri memnuniyeti gibi bunun araştırmaları, saha araştırmalarını yapıyoruz. Ekibimizde Ondokuz Mayıs Üniversitesi’nin İstatistik Bölümü akademisyenleri, Sosyoloji Bölümü akademisyenleri, Yeditepe Üniversitesi'nin siyaset bilimcileri, Üsküdar Üniversitesi Psikoloji bölümünden akademisyenler ve birçok uzman ile bu işi yürütüyoruz. Yani ekibimizde sadece ben değilim, bu şirketin arkasında 20 kişilik koca bir ekip var” diye konuştu.

“ORKESTRA ŞEFLİĞİ YAPIYORUZ”

Siyasal danışmanlık hakkında değerlendirmelerde bulunan Serbest, “Biz aslında bize danışan siyasete atılmak isteyen adaya, lidere, siyasetçiye orkestra şefliği yapıyoruz. Danışanın profilini çıkartıp, hedef kitlesini, ulaşabileceği seçmeni, ulaşamayacağı seçmeni, seçim kampanyalarını, seçim stratejilerini, kamuoyu araştırmalarını, kitleye mesajlarını, tüm siyasal iletişimini markalaştırıyoruz.  Fakat bunlar 10 veya 20 gün içinde olabilecek şeyler değil. Düzenli araştırmalar yaptıran, seçmenle iletişim kurmaya çalışan aday, her zaman avantajlıdır. Bir liderin kendisiyle ilgili bir fikir edindirmek istiyorsa, bir algı yaratmak istiyorsa bu 10 günde sloganla broşürle olacak iş değil.  Danışanların, stratejilerini önceden belirlenip profesyonel bir iletişim ekibiyle çok önceden yola çıkmaları gerekir. Ben bu noktada ekibime tüm profesyonelliğine sonsuz güveniyorum. Hatta Türkiye’nin önde gelen Siyaset Bilimcilerinden Politik Psikolojinin de öncüsü kıymetli hocam Prof. Dr. Deniz Ülke Arıboğan ile de her zaman bu yolculukta birlikteyiz. Hocamın tecrübesi yol göstericiliği çok kıymetli. Türkiye’de maalesef bazı araştırma şirketleri bağlı olduğu siyasi partilerin gönüllerini hoş tutmak adına anketlerle oynayabiliyor. Oy oranlarını her zaman yukarı gösterip halkı şaşırttığını sanıyorlar ama sonuç hüsran olup kendi güvenilirliğini de yitiriyorlar. Biz asla böyle bir şirket olmadık, gerçek neyse sonuç o çünkü bu sekterde güvenilirliğimizle hep var olmak istiyoruz” ifadelerine yer verdi.

“EKONOMİ BELİRLEYİCİ FAKTÖR”

Serbest, ekonominin seçmen davranışları için oldukça önemli olduğuna vurgu yaparak, “Ekonomin bu kadar zorlayıcı olduğu zamanlara bir de pandemi eklendi. Türkiye genelinde yaptığımız tüm anketlerimizde halka ekonomi üzerine çokça sorularımız oldu. Elbette cevaplar çok iç açıcı değil. Ekonomik kriz ve gündem, seçmende güvencesizlik ve kızgınlık yaratır. Kızan seçmen her zaman değişimden yanadır. Fakat politik psikoloji seçmen davranışı açısından baktığımız zaman korkan seçmen ‘evet geleceğe karşı umudum yok ama var olandan da kötüye gider miyiz’ duygusu değişimin önüne geçebiliyor. Gündelik yaşam seçmen için çok önemlidir” diye konuştu.

“ÇALIŞMALAR SÜRÜYOR”

Seçmen davranışları üzerine yapılan çalışmalar hakkında bilgi veren Serbest, “Çalışmalarımızı çok önemli isimlerle birlikte gerçekleştirdik. Başta Profesör Dr. Deniz Ülke Arıboğan olmak üzere seçmen davranışları üzerine politik psikoloji üzerine çalışmalar yaptık ve hala yapıyoruz. Sabah gazetesinin birçok önemli yazarı ile birlikte çalışıyoruz. Bunun yanı sıra Yeditepe Üniversitesi'nin çok kıymetli hocalar ile birlikte çalışıyoruz. Gençlik ve Spor Bakanlığı Çınaraltı Gençlik Söyleşileri’ni 2 yıl boyunca yürüttüm. Birçok üniversitenin 60'a yakın üniversitenin Türkiye'de il bazında uzman psikologlar psikiyatrlar götürerek seçmen davranışları üzerine çalışmalar yaptım. Daha sonra İstanbul Kültür Sanat Yapım şirketinde proje koordinatörlüğü yapıp birçok belediyenin kültürel faaliyetlerini yürüttüm.  Profesör Doktor Sinan Canan'la birlikte seçmen davranışları üzerine çalıştım ve Açık Beyin Eğitim Danışmanlık şirketinde genel koordinatörlük yaptım” dedi.

“GÜVENİLİRLİK ÇOK ÖNEMLİ”

Serbest, araştırma şirketlerinin Türkiye’deki durumu hakkında da değerlendirmeler bulunarak, “Araştırma şirketleri bir merkeze bir yere bağlıysa ona göre hareket ediyor. Örneğin; AK Partiyle çalışıyorsa AK Parti’yi daha üstün gösteriyor. CHP’ye çalışıyorsa CHP’yi üstün gösteriyor. Çıkan sonuçları birebir yansıtmıyorlar. Türkiye’de çoğu araştırma şirketi güvenilirliğini artık yitirmiş durumda. Gerçekten araştırma şirketlerinin güvenilir olması çok önemli. Çünkü burası bir mahremiyet ve gerçeğe yansıtmak zorundayız. Gerçeği yansıtmadığınız zaman halk daha fazla isyan edip daha farklı sonuçlara yönelebiliyor. Halkın neler söylediğini ve sahada neler olduğunu gerçekte yansıtan çok az araştırma şirketi var. Ben kendi şirketimin bunlardan bir tanesinin olduğunu düşünüyorum. Çünkü hiçbir anketimizde hiçbir oynama yapmıyoruz. Gerçekten sahada sonuçlar neyse birebir onu yansıtıyoruz. Bunun sonrası da var. Çünkü siz bunları çıkardığınız sonuç işte. Biz bunun rezilliğinin içerisine girmek istemiyoruz. En çok ekonomi üzerine Türkiye'nin güncel sorunlarını araştırıyoruz ve bu bize danışmanlık verirken önümüzde bir envanter olmuş oluyor. Yani yolu daha rahat görmemize neden oluyor. En çok saha araştırmalarında ekonomi ve bugün seçim olsa hangi partiye oy verirsiniz gibi araştırmalar yapıyoruz” ifadelerine yer verdi.

“FİYAT ARTIŞLARI CAN YAKIYOR”

Gerçekleştirdikleri son anketle ilgili bilgi veren Serbesti “Ağustos ayındaki ankette ‘Türkiye’nin en önemli sorun nedir?’ sorusunu sorduk. Birinci sırada tabii ki ekonomi, ikinci sırada ise göçmen sorunu oldu. Aslında bunların arasında çok büyük bir farkı yok. Halkın gözünde ekonomi ve göçmen meselesinin arasında pek bir fark çıkmadı. Bir de şöyle farklı bir soru sorduk; Türkiye'nin en önemli problemlerinden biri işsizlik mi? diye sorulduğunda ‘Hayır, Türkiye'nin en önemli problemlerinde işsizlikten daha da önemlisi fiyat artışı’ denildi. Tabii ülkemizde son zamanlarda bu fiyat artışı toplumun çok fazla bir kesiminin canını sıktı. Fiyat artışı seçmenin canını sıktı, bu da seçmen davranışlarında incelediğimiz zaman ekonomi her zaman her zaman belirleyici bir faktördür. Bu faktör seçmende seçmen davranışlarında oy kullanma zamanı çok farklı etkiler yaratacağını düşünüyoruz. Anket sonuçlarının toplum üzerinde çok büyük etkisi oluyor. Buna göre partiler kendi alanlarında şekillenmeler yapıyorlar. Toplum üzerinde ciddi etki yaratıyor” dedi.

“TV’DE YANSITILANLAR YOK”

Siyasetle ilgili gözlemlerini de paylaşan Serbest, şu ifadelere yer verdi: “Siyaset bizim sandığımız gibi değil. Gidin Ankara'ya o kavga eden, mecliste yumruk yumruğa olan milletvekillerinin aynı yerde çorba içtiğini görürsünüz, yemin ediyorum böyledir. Hiçbir şekilde göründüğü gibi değil ciddi söylüyorum. Yani aynı milletvekillerinin kol kola kahve içtiğini çay içtiğin çorba içti mi görürsünüz. Yani o televizyonda yansıtılanlar yok.”

ASEL GÜRSOY

KARADENİZ EKONOMİ