Gültekin, bölgedeki turizm potansiyelini değerlendirmek için önemli projelere odaklandıklarını vurgulayarak, "Turizm master planı kapsamında yeşil yol projesini hayata geçiriyoruz. Yeşil yolun uzunluğu 4630 km. Bu yol sayesinde yaylalar arasındaki ulaşımı kolaylaştırıyoruz." şeklinde konuştu. Ayrıca, alt yapı yatırımlarının bölge turizmi için kritik olduğunu belirterek, "Bugüne kadar gerçekleştirdiğimiz projelerle bölge turizmine önemli katkılar sağladık. 2024 için hedefimiz 1 milyar 580 milyon TL talep etmek oldu." şeklinde açıklamalarda bulundu.

Karadeniz Sohbetleri'nde, bölgenin kalkınması ve turizm alanındaki projeler üzerine yapılan  röportajda Başkan Hakan Gültekin sorularımızı şu şekilde yanıtladı:

Soru:  DOKAP, 11 ili kapsayan bir kuruluş. DOKAP'ın kuruluş amacı nedir? Hedefleri nelerdir?

Cevap:  DOKAP, 2011 yılında kuruldu. DAP, KOP ve DOKAP olmak üzere üç kuruluş 2011 yılında kuruldu. Amacı, bölgeler arası gelişmişlik farkını ortadan kaldırmak için farklı sektörlerde hizmet veren hedeflerle kuruldu. Bölgede kamu kurumları üzerinden kaynak aktaran, hibe veren bir kurumuz. İlk olarak turizmi geliştirmek amacıyla kuruldu. Ancak zamanla tarım, hayvancılık, eğitim ve kültür alanları da eklenerek beş başlıkta çalışan bir kurum haline geldik. Kuruluşumuzda 8 il bulunuyordu, ancak daha sonra 2016'da Tokat ve 2020'de Amasya ve Çorum'un eklenmesiyle toplamda 11 il haline geldik.

Soru:  Karadeniz Bölgesi’ne baktığımızda karma bir ekonomiye sahibiz diyoruz ama geleceğini de turizmde görüyoruz. DOKAP’ta başta turizme önemli kaynaklar aktarıyor. Hangi illerde neler yapıyoruz, hangi iller hangi sektörlerle ön plana çıkıyor?

Cevap:  Bakıldığında sahil illerimizle, iç bölgede kalan illerimizin hedefleri, sektörleri, gelişmeye hedef koydukları alanlar farklı. Bayburt, Gümüşhane, Tokat ve Artvin’e baktığımızda turizm oralarda da var ama hayvancılık ve tarım önde. Sahil kısmında da fındık, çay ön planda duruyor. Bu iki sektörün sanayisi de var ama bölgedeki yeşilin ve doğal güzelliklerin de turizm olarak önceliği var. Biz her alanda destek veriyoruz ama bazı illerde sektörel kümelenme oluyor. Turizm başlığına girmişken, 2013-2016 yılları arasında turizm master planı hazırlandı. Bunun içinde yeşil yol var. Doğayı tahrip etmeden yolları birleştiriyoruz. Yeşil yolun uzunluğu 4630 km. bu rakam nerden çıktı? Kıvrılan yollarımızı birleştiriyoruz. Biz turizmle ilgili çalışmaları yaparken koruyarak kullanmayı göz önünde bulunduruyoruz.

Soru: Yeşil yol önemli bir proje, son gelinen nokta nedir?

Cevap: Yeşil yol toplam 4630 km bir yol. Bunun 2885 km’si DOKAP’ın hizmet alanında kalan kısım karayollarına ait. Karayolları ağındaki yerlerin %95’i neredeyse bitti. Bize kalan kısmın bu yılsonunda 2885 km’nin de %50’leri bulmuş olacağız.

Soru:  Yeşil yol sayesinde kaç ilin yaylaları birbiriyle kavuşacak?

Cevap: Hakan Gültekin: Şuanda %95 oranında yayla yolları birbirine bağlı ama kış şartlarında bu yolu gitmek zor. Yollar %100 bittiğinde bu yollar kış şartlarında da rahat gidilebilecek. Şuanda bizim yaylalarımız daha çok yaz aylarında kullanılıyor. Şimdi bizim Çambaşı yaylamız var. Kış turizm merkezimiz. Ama o bağlantıdan Giresun’a gelirken, Samsun’a giderken aynı destinasyonların yapılması lazım. Yapıldığında karayolları, belediyeler bu yolların ulaşımını sağlayacak.

Soru: DOKAP’ın turizme öncelik vermesi çok güzel. Siz de biliyorsunuz ki küresel ısınmadan kaynaklı 3-4 yıl sonra Akdeniz iklimine gireceğiz neredeyse. O taleplere cevap verebilmemiz için tesisler ve alt yapılar gerekli. Bir rakam vereyim size, bugüne kadar 9 ilde 2029 projeye, 1432 km farklı standartlarda 5 milyar 20 milyon TL kaynak aktardık.

Cevap:  Kesinlikle, turizmdeki potansiyelimizi en iyi şekilde değerlendirmek için alt yapı yatırımlarına büyük önem veriyoruz. Bugüne kadar gerçekleştirdiğimiz projelerle bölge turizmine önemli katkılar sağladık.

Soru: 2023 yılı nasıl geçti, 2024 hedefleriniz nelerdir?

Cevap: Biz 2023 yılında 139 projeye 402 milyon TL kaynak kullandık. 6 Şubat Maraş depremi olmasaydı, yine bütçe talep edecektik. Ama deprem nedeniyle ek bütçe istemek doğru olmadı. Bu sebeple 402 milyon TL ile 2023’ü kapattık. 2024 yılı için hedefimiz 1 milyar 580 milyon TL talep etmek oldu. 742 milyon TL verildi, bunun 684 milyon TL’si yatırım bütçemizi oluşturuyor. Tarım, hayvancılık, turizm, eğitim ve kültür gibi alanlarda kullanılacak bu rakamı hedefliyoruz.

Soru: Başkanım, aromatik bitkiler çok önemli. Bu konuda önemli çalışmalarınız var. Neler söylemek istersiniz?

Cevap: Bölgemiz yeşil bir kuşak ve bu yeşil kuşağın hâkimiyetiyle yağışlı ve nemli bir memleket. Avrupa’da 12.000 bitki çeşidi varken, sadece Anadolu’da buna eş değer 12 bine yakın çeşitliliğimiz bulunuyor. DOKAP bölgesinde ise 4 bin bitki çeşitliliğimiz mevcut. Bu bölgede yaptığımız tarımsal çalışmalarda, çay, kivi, mısır, fındık gibi ürünler önemli ve bu tarımlar yapılıyor, bunlara dayalı sanayimiz de var. Ancak bölgemizde aromatik bitkiler de önemli bir yer tutuyor. Bu konuda 1 milyar dolarlık ihracatımız varken, 5 milyar dolara yakın işlenmiş ürün ithalatı yapıyoruz. Tıbbi aromatik bitkilerle ilgili Cumhurbaşkanımız tarafından açılan alanı değerlendirmek için 2018 yılında araştırma yaptık. İlk etapta 500 adet aromatik bitki tespit ettik, daha sonra bu sayıyı asgariye indirerek 40’a ve 20’ye düşürdük. Her ile 2-3 ürün belirledik. Örneğin, limon melisa ve hünnabı Ordu’da çalıştık.

Soru:  Bölgemizde Karadeniz'de hayvancılık da çok önemli. Özellikle arıcılık konusunda da birçok çalışma yaptığınızı biliyoruz. Bu konuda neler söylemek istersiniz?

Cevap: Hayvancılıkla tarım yapmak çok kolay değil, özellikle sahil kuşağında. Tarım yapabilmek için bazı lokasyonlarda suya ihtiyaç var, bazılarında ise otlaklara, geniş mera alanlarına gereksinim duyuluyor. Ayrıca, insanların bu işe yatkın olması da önemli. Sahil bandında çay ve fındık gibi tarım ürünleri bu alanda yaygın olarak yetiştirildiği için başka alanlara yönelmek zor olabiliyor. DOKAP'ın amacı, yok olma riski taşıyan bölgelerin yok olmasını engellemek ve gelişmesini sağlayacak alanlara sürdürülebilirlik projelerini desteklemektir. Arıcılık bizim için önemlidir. Bölgede 17.500 ton bal rekoltesi bulunmaktadır. Ordu, Muğla ile birlikte koloni ve bal üretiminde birincilikte yarışıyor. Arıcılıkla ilgili birçok desteğimiz bulunmaktadır. Bununla birlikte, hayvancılık sektöründe özellikle süt üretimiyle ilgili projelerimiz bulunmaktadır. Bu kapsamda 146 adet süt ve süt ürünleriyle ilgili proje geliştirilmiş ve 32 süt evi yapılmıştır. Şu anki süt miktarımız 126.000 ton olup, hedefimiz 200.000 ton süt üretmektir.

Soru:  Bölgedeki belediyelerimiz, üniversitelerimiz, sanayi odalarımız, iş insanları DOKAP'a proje sunma noktasında nasıl performans gösteriyorlar?

Cevap: Öncelikle belirtmeliyim ki, her ilin bölgesel gerçeklerine göre destekler veriyoruz. Örneğin, Rize'nin turizme öncelik verirken, Tokat'ın tarımla ilgili desteğe ihtiyacı olabilir. Sahildeki illerimizde sulama sistemleriyle ilgili desteklere ihtiyaç duyulurken, iç bölgelerde farklı ihtiyaçlar olabilir. Bu nedenle, potansiyeli artırmadan ihracatı artıramayız. Bizim bölgemizde sulama sistemlerinin geliştirilmesi, kapalı sistem sulama yöntemlerinin desteklenmesi gibi alanlarda çalışmalarımız bulunmaktadır. Her ilin ve bölgenin ihtiyaçlarına yönelik destekler sunarak, sürdürülebilir kalkınmayı hedefliyoruz.