Türkiye’de yapılan yabancı yatırımlarda ilk sırada toptan ve perakende ticaret sektörü yer aldı. Türkiye’de kurulan yabancı sermayeli şirketlerin sayısında yüzde 13 düşüş yaşanırken Çin ve İran ortaklı şirketler ilk iki sırada yer aldı. Yurt dışına yapılan yatırımlarda ise yüzde 37,4’le gayrimenkul sektörü ilk sırada yer alırken yurt dışı gayrimenkul alımlarında Türk vatandaşlarının altın vize talebi öne çıktı.

Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı (TEPAV) 2025 yılının ikinci çeyreğine ilişkin Doğrudan Yatırımlar Bülteni'ni yayımladı.

Bültene göre 2025 ikinci çeyrekte, doğrudan yatırım girişleri 3,4 milyar dolar, çıkışları ise 2,3 milyar dolar oldu. Böylece net girişler 1,1 milyar dolarlık seviyesi ile geçen yılki düzeyinin yüzde 41,2 altında gerçekleşti.

Diğer taraftan, gayrimenkul kaynaklı net girişler 2025 yılının ikinci çeyreğinde 445 milyon dolar oldu. Söz konusu girişler hariç tutulduğunda doğrudan yatırım kaynaklı sermaye hareketleri (net) 659 milyon dolar giriş şeklinde hesaplandı.

Yabancıya konut şatışları yükseldi

Bültene göre 2025 yılı ikinci çeyreğinde yabancılara yapılan konut satışı yüzde 1,2 arttı ve 4 bin 776’ya yükseldi.

Satışların yüzde 35,6’sı İstanbul, yüzde 35,5’i ise Antalya’da gerçekleşirken, konutların 876’sı Rusya, 370’i İran ve 344’ü Ukrayna uyruklu vatandaşlar tarafından satın alındı.

Geçen yılın aynı dönemine göre kıyaslandığında, konut satışları Rusya uyruklu vatandaşlarda yüzde 17,5 ve İran uyruklu vatandaşlarda yüzde 22,9 daralırken Ukrayna uyruklu vatandaşlarda yüzde 71,1 arttı.

Satışların 1698’i İstanbul, 1694’ü ise Antalya’da yapıldı.

Toptan ve perakende sektörü ilk sırada

2025 yılının ikinci çeyreğinde toptan ve perakende ticaret sektörü Türkiye’de yapılan yabancı yatırımlarda ilk sırada yer aldı.

Yıllık olarak incelendiğinde yüzde 37,2 oranında yatırım payı alan toptan ve perakende ticaret sektörünü, yüzde 33,8 pay ile imalat, yüzde 6,2 ile mesleki, bilimsel-teknik faaliyetler izledi.

Geçen yıl ile karşılaştırıldığında, finans-sigorta, ulaştırma ve depolama ve mesleki, bilimsel ve teknik faaliyetler sektörlerinde yatırım payı daralırken toptan-perakende ticaret ve imalat sektörlerinde arttı.

İkinci çeyrek gelişmeleri kıyaslandığında ise toptan ve perakende ticaret yüzde 45,6’lık payı ile öne çıkarken, onu yüzde 31,2’lik payı ile imalat sektörü izledi.

Geçen yılın ikinci çeyreğine göre toptan-perakende ticaret, imalat ve finans-sigorta sektörlerinde yatırım payı artarken, mesleki, bilimsel-teknik faaliyetler ile bilgi-iletişim sektörleri yatırım payı azalan sektörlerden oldu.

Hollanda ilk sırada

Bültende paylaşılan bilgilere göre 2025 yılı ikinci çeyreğinde Türkiye’ye yapılan doğrudan yabancı yatırımların yüzde 56,3’ü Hollanda tarafından yapıldı.

İkinci çeyrekte doğrudan yabancı yatırımların ülke dağılımlarına bakıldığında, yüzde 56,3’lük payı ile ilk sıradaki Hollanda’nın ardından yüzde 9,6’lık yatırım payı ile ABD geldi. Ayrıca BAE, Azerbaycan ve İngiltere yüzde 3,7-4,2 aralığında yatırım payları olan ülkeler oldu.

Diğer taraftan yıllıklandırılmış verilere bakıldığında ülke sıralamalarında ilk iki ülkenin korunduğu; Hollanda’nın yüzde 31,2’lik payı ile ilk sırayı aldığı, onu yüzde 10,5’lik payı ile Almanya’nın izlediği görüldü. Yıllık verilerde geçen yıla kıyasla Hollanda ve Kazakistan Türkiye’deki yatırımları belirgin bir artış gösterirken Azerbaycan, BAE, İngiltere ve İrlanda’nın yatırımları geriledi.

Yabancı sermayeli şirket kurulumları düştü

2025 yılı ikinci çeyreğinde Türkiye’de kurulan yabancı sermayeli şirketlerin sayısı yüzde 13 düştü.

Türkiye’de kurulan yabancı sermayeli şirketlerin sayısı 2018 yılı ile birlikte hızla yükselmiş ve 2022 yılında 20 bin 135 ile en yüksek seviyesine ulaşmıştı. 2023 yılında ise yüzde 39,2 oranında gerileyerek 12 bin 241’e, 2024 yılında da yüzde 38,6 düşerek 7 bin 639'a gerilemişti

2025 ikinci çeyrekteki kurulan şirket sayısı 1502 olurken bu şirketlerin yüzde 86,8’i limited, yabancı sermaye oranı ise yüzde 74,4 oldu.

Çin ve İran ortaklı şirketler ilk sırada

Türkiye’de kurulan yabancı sermayeli şirketler arasında Çin ve İran ortaklı şirketler ilk iki sırada yer aldı.

Türkiye’de kurulan yabancı sermayeli şirketlerin ülke dağılımına bakıldığında Çin ortaklı şirketlerin 49 ve İran ortaklı şirketlerin 45 ile ilk iki sırada yer aldığı; Almanya ve Türkmenistan’ın da 35 ve 34 şirket sayısı ile ilk 5 içinde bulunduğu görüldü. Diğer ülkeler arasında Pakistan, Azerbaycan, BAE, Rusya, Mısır ve İngiltere yer aldı.

Geçen yılın aynı dönemi ile karşılaştırıldığında, Çin ve BAE dışındaki ülkelerin kurdukları şirket sayılarında gerileme görüldü.

Kurulan şirketlerin yüzde 61,3’ü İstanbul’da bulunurken, Ankara dışındaki tüm illerde yabancı sermayeli şirket sayısı azaldı.

Tüklerin yurt dışında gayrimenkul alımları artıyor: Altın vize etkisi

2025 yılı ikinci çeyrekte, yurt dışına yapılan yatırımların yüzde 37,4’ü gayrimenkul sektörüne, yüzde 26,3’i ise imalat sektörüne yapıldı.

Geçen yılın aynı dönemi ile karşılaştırıldığında, gayrimenkul, madencilik-taş ocakçılığı ve finans-sigorta alanında yapılan yatırımların payı geriledi. Yıllık verilerde gayrimenkul ilk sıradaki yerini korurken imalat ikinci sıraya yükseldi.

Eğilimler ise farklılaştı. Gayrimenkul sektörünün payı yüzde 40,1’den yüzde 34,5’e düşerken imalat, finans-sigorta ve toptan-perakende ticaret sektörlerinin yatırım paylarında yükselme gözlendi.

Türkiye’de yerleşiklerin yurt dışı gayrimenkul alımları artış eğilimini sürdürdü. 

2017-2021 döneminde üç aylık ortalama 255 milyon dolar olan alımlar, 2022’de 505 milyon dolara, 2023’te 1,4 milyar dolara, 2024’te ise 2 milyar dolara ulaştı. 2025’in ilk yarısında ise bu rakam 2,3 milyar dolar oldu.

Son yıllarda Türk vatandaşlarının altın vize (golden visa) programlarına talebinin arrtığı belirtilen bültende; ekonomik fırsatlar, daha iyi yaşam koşulları ve çocuklarının geleceği gibi nedenlerin etkili olduğu belirtildi.

Bültende "Özellikle gayrimenkul yatırımları üzerinden sağlanan altın vize başvuruları Türk yatırımcıları için cazip olmuştur" ifadelerine yer verildi.