Geçen yıl aralarında Türki­ye’nin bulunduğu 47 ül­kenin yüzde 65’inde, bir önceki yıla kıyasla şirket iflasla­rında artış gözlendi; 12 ülkede ise şirket iflaslarında düşüş yaşan­dı. Türkiye’de faaliyetleri CRIF grubu bünyesinde yer alan Dun & Bradstreet’ın açıkladığı ‘2024 Küresel İflas Raporu’na göre, kü­resel anlamda şirket iflaslarının son 12 yılın en yüksek seviyesi­ne çıktı. Baş Ekonomist Dr. Arun Singh yaptığı değerlendirmede, “2025 boyunca iflasların artma­ya devam etmesi, ciddi bir rahat­lamanın ise ancak yılın sonlarına doğru mümkün olması bekleni­yor” dedi.

Rapor; Ukrayna, Polonya, Fransa, Kanada, Suudi Arabis­tan, Endonezya ve Avustralya’da şirket iflasları son dört yılda yıl­lık yüzde 20’nin üzerinde arttığı­nı gösterdi. Rusya ile savaşın sür­düğü Ukrayna; 2024 yılında bir önceki yıla kıyasla şirket iflasla­rında yüzde 126 rekor seviyede artışla incelenen ülkeler içinde birinci sırada yer aldı. 2024 yılın­da bir önceki yıla kıyasla şirket iflaslarında yüzde 40 artışla Sin­gapur, incelenen 47 ülke içinde ikinci olurken, onu yüzde 39 ar­tışla Belarus izledi.

Rapora göre, 2024 yılında bir önceki yıla kıyasla şirket iflas­larında Avustralya’da yüzde 37, Kanada ve Romanya’da yüzde 35, Hollanda’da yüzde 30, İspan­ya’da yüzde 26, Lüksemburg ve İsveç’te yüzde 24, Almanya’da yüzde 22, İtalya’da yüzde 20 artış yaşandı. 2023 yılında bir önceki yıla göre şirket iflaslarında yüz­de 79 artışla en fazla oransal ar­tışın yaşandığı ABD’de ise 2024 yılında şirket iflasları 2023’e gö­re yüzde 6 gibi sınırlı bir artış ya­şandı.

Türkiye’de ise 2024 yılında şir­ket iflaslarında yüzde 23 artış ya­şandığını gösterdi. CRIF İzleme Servisi tarafından, ticari sicil ve­rileri ve Ticaret Sicil Gazetesi’ne yansıyan değişikliklerin detay­lı incelenmesiyle oluşturulan analize göre, Türkiye’de geçen yıl toplam 465 şirket iflas etti.

Dun & Bradstreet ‘2024 Küre­sel İflas Raporu’, 12 ülkede şir­ket iflaslarında düşüş yaşandı­ğını ortaya koydu. Rapora göre, Yunanistan, şirket iflaslarında 2024 yılında bir önceki yıla kı­yasla yüzde 48 düşüşle en iyi per­formans gösteren ülke oldu. Ra­pora göre, Kolombiya’da 2024 yı­lında bir önceki yıla göre şirket iflasları yüzde 43, Hong Kong’da yüzde 37, Çin’de 31, Ukrayna ile savaşta olan Rusya’da yüzde 26, Avustralya’da yüzde 19, Arjan­tin’de yüzde 18, Kazakistan’da yüzde 17, Güney Kore, Finlandi­ya ve Danimarka’da ise yüzde 12 düşüş yaşandı.

“Destekler sona erdi faiz oranları yükseldi”

Dun & Bradstreet COO’su Ju­lian Prower, Küresel İflas Rapo­ru’na yazdığı önsözde, 2024’te kü­resel şirket iflaslarındaki artışın, pandemi sonrası uygulanan dev­let desteklerinin sona ermesi ve faiz oranlarının yükselmesi ne­deniyle sürpriz olmadığının altı­nı çizdi. Prower, kaleme aldığı ön­sözde şu değerlendirmeyi yaptı:

“2020-2022 arasında dev­let destekleri sayesinde iflas­lar yapay biçimde düşük seyret­miş olsa da ekonomik gerçekler 2023’ten itibaren kendini gös­termeye başladı. 2024'te 47 ül­keden yüzde 65’inde şirket iflas­ları arttı. Özellikle dar marjlı sek­törlerdeki şirketler, zayıf talep ve yüksek borçlanma maliyetleri nedeniyle zorluk yaşadı.”

Şirketlerin bu ortamda ayakta kalabilmesi için proaktif ve stra­tejik bir risk yönetimi yaklaşı­mını benimsemeleri gerektiğine dikkat çeken Prower, yazısında ayrıca şunları önerdi:

“Müşteri, tedarikçi ve iş ortak­larının finansal sağlığını yakın­dan izlemek, potansiyel kırılgan­lıkları büyümeden önce tespit etmeye yardımcı olabilir. Kre­di değerlendirmelerini güçlen­dirmek ve sağlıklı bir nakit akı­şı sürdürmek, likidite baskıla­rını yönetmek açısından kritik önemdedir. Aynı zamanda, teda­rik zincirlerini ve müşteri port­föyünü çeşitlendirmek, değişen piyasa dinamikleri karşısında is­tikrar sağlayabilir. Nihayetinde, veri odaklı içgörülerden fayda­lanan ve çevik kalan işletmeler, belirsizliklerle başa çıkmada ve sürdürülebilir büyüme sağlama­da daha avantajlı olacaktır.”

Dun & Bradstreet Baş Ekono­misti Dr. Arun Singh ise 2024’te küresel şirket iflaslarının pan­demi sonrası dönemin gecikmeli etkileriyle birlikte son 12 yılın en yüksek seviyesine ulaştığını vur­gulayarak “Takip edilen 47 eko­nominin yüzde 65’inde iflaslarda artış görülüyor. Bu durum hem döngüsel ekonomik baskıların hem de yapısal kırılganlıkların bir sonucu olarak ortaya çıkıyor” değerlendirmesini yaptı.

Singh, pandemi döneminde uygulanan devlet destekleri ve düşük faiz politikalarıyla ayak­ta kalabilen birçok işletmenin bu desteklerin geri çekilmesiy­le birlikte faiz oranlarının hızla yükselmesi, özellikle borçla ça­lışan firmaların bilançoları üze­rinde ciddi baskı oluşturduğunu belirtti.

En yüksek risk perakende, konaklama, inşaat ve imalatta

Aynı dönemde küresel enflas­yonun hâlâ yüksek seyretmesi, tüketici harcamalarının yavaşla­ması, perakende satışların düş­mesi ve zayıflayan iş gücü piya­salarının ekonomik büyümeyi sı­nırlayarak şirketlerin gelirlerini olumsuz etkilediğini kaydeden Singh, şu değerlendirmeyi yaptı:

“Özellikle perakende, konakla­ma, inşaat ve imalat gibi kâr marjı düşük sektörlerde faaliyet göste­ren şirketler, iflas riskiyle daha fazla karşı karşıya kaldı. Dijital­leşme eğilimleri de yeni bir bas­kı unsuru hâline geldi; e-ticare­te yeterince adapte olamayan ya da yalnızca dijital ortama yöne­lip fiziksel mağaza yapısını ihmal eden işletmeler, değişen tüketici davranışları karşısında rekabet gücünü kaybetti. Tedarik zincir­lerinin yeniden yapılanması, kü­resel ticaret akışlarını bozar ve ihracata bağımlı firmaları zor du­rumda bırakırken; jeopolitik ger­ginlikler ve sermaye akışlarında­ki belirsizlik de riskleri artırdı.”

“Küresel iflaslar bu yıl da artmaya devam edecek”

Singh, 2025 yılında, faiz oran­larının ve enflasyondaki düşüşün umut verdiğini ancak bu değişi­min etkilerinin zaman alacağı­nı ifade etti. Finansman koşulla­rının sıkı kalmaya devam etme­sinin, düşük kredi notuna sahip şirketler için refinansman zor­luklarını artıracağını ve iflas ris­kini besleyeceğini ileri süren Sin­gh, “Bu nedenle 2025 boyunca if­lasların artmaya devam etmesi, ciddi bir rahatlamanın ise ancak yılın sonlarına doğru mümkün olması bekleniyor” değerlendir­mesinde bulundu.