İhracatçılar, Euro’nun dolar karşısında son dönemdeki değer kaybından endişeli. Hammaddenin önemli bir bölümünü dolarla ithal eden, ancak ihracatının ise yüzde 50’sinden fazlasını AB’ye yaptığından gelirinin ağırlıklı bölümü Euro’dan oluşan ihracatçı, parite zararı yazıyor. Geçtiğimiz ay 1,18 olan Euro/Dolar paritesi şimdilerde 1’in de altında seyrediyor. Euro’nun ABD Doları karşısında gerilemesinin ihracatta yüzde 10’a varan oranda gelir kaybına neden olduğunu belirtiyor. İhracatçılar, Euro ile ithalat yapan AB ülkeleri yerine dolar üzerinden işlem yapan ülkelere yönelmenin hesabı yapıyor. İhracatçılara göre, Euro/Dolar paritesindeki gerileme resesyondan daha büyük risk oluşturuyor. Parite, dış ticaretin dışında da büyük öneme sahip. Türkiye’nin turizm gelirlerinin yüzde 40’ından fazlası, doğrudan yatırımlar ve portföy yatırımlarının yüzde 50’den fazlası da Avrupa’dan geliyor ve işlemler Euro üzerinden yapılıyor.

KFMİB YÖNETİM KURULU BAŞKANI HASAN OSMAN SABIR: RİSK BİRÇOK BOYUTTA SÜRÜYOR

Fındık için bu riskin şu an için olmadığını ifade eden Karadeniz Fındık İhracatçı Birlikleri (KFMİB) Yönetim Kurulu Başkanı Hasan Osman Sabır, “İhracatçımız malını satarken kur satış kontratına göre döviz cinsinden borçlanır. Bu durumda örneğin Euro 100.000 borçlandıysa ve buna karşılık Euro cinsinden satış yaptıysa parite bakımından fark eden bir şey olmaz. Asıl konu bizim AB pazarında olan satışlarımızın fazlalığı nedeni ile aldıkları ürün onlara yaklaşık %10-15 arası Euro bazında pahalı gelecektir. Bunun da yaklaşık %7-8 i AB’de olan enflasyon oluyor zaten ki bu durumda da pek fazla fark etmiyor. Bize göre esas risk halihazırda alternatif üretici ülkelerde oluşan yeni dikim sahaları ve gitgide artan üretim hacimleridir. Diğer problem de AB’de olası resesyon ve onun sonucunda bazı lüks tüketim ürünlerinde olması beklenen satış düşüşleridir. O nedenle sezon biraz hem alıcı tarafında hem de satıcı tarafında olduğundan daha yavaş başlayacak gibi görünüyor.

DKİB YÖNETİM KURULU BAŞKANI SAFFET KALYONCU: PAZARLARI KAYBETME ENDİŞESİ İÇİNDEYİZ

Doğu Karadeniz İhracatçılar Birliği (DKİB) Yönetim Kurulu Başkanı Saffet Kalyoncu, ise mevcut pazarları kaybetme endişesi içinde olduklarını belirterek, “Şüphesiz Euro/dolar paritesinde yaşanan bu durum özellikle Avrupa pazarına yapılan ihracatımıza olumsuz olarak yansıyacaktır, Avrupa Birliği bölgesinde önümüzdeki dönemde yaşanma ihtimali yüksek resesyon tehlikesi de buna eklenince endişelerimiz kat kat artmaktadır. Geçtiğimiz dönemde Euro/dolar paritesindeki durum ihracatçı için önemli bir rekabet enstrümanı işlevi görmekteydi. İhracatçının elindeki rekabet enstrümanlarının her geçen gün yok olması ve en son enerji fiyatlarına yapılan yüksek oranlı zamlar ihracatımıza olumsuz olarak yansıyacaktır.

İTHİB BAŞKANI AHMET ÖKSÜZ: SEKTÖRDE KAYBA NEDEN OLUYOR

“Paritenin geriye gelmesi sektörde kayba neden oluyor” diyen İstanbul Tekstil ve Hammaddeleri İhracatçıları Birliği (İTHİB) Başkanı Ahmet Öksüz, paritenin dolar lehine hızlı bir şekilde artmasının istemedikleri bir durum oluşturduğunu dile getirerek, “Çünkü, sektörümüzün ağırlıklı ihracatı Euro üzerinden oluyor” dedi. Avrupa’nın Türkiye’de yüzde 50’den fazla pazar payı olduğunun da altını çizen Öksüz, “Hammaddenin ticareti de daha çok dolar ile yapıldığı için, hammaddeyi dolar ile ithal etmekteyiz. Bundan dolayı bir sıkıntı yaşıyoruz” şeklinde konuştu. Bunun etkilerini de değerlendiren Öksüz, “Euro/ dolar paritesinin hızlı bir şekilde geriye gelmesi sektörde kar kaybına sebep oluyor” açıklamasında bulundu. Uzakdoğu’ya alternatif olunması durumunu da değerlendiren Öksüz, “Bizim de birim fiyatlarımızı Euro bazında artırıyor olmamız lazım” dedi.

EGSD BAŞKANI HAYATİ ERTUĞRUL: UMUTSUZ DEĞİLİZ

Ege Giyim Sanayicileri Derneği (EGSD) Başkanı Hayati Ertuğrul, sıkıntı yaşandığını ancak umutsuz olmadıklarını dile getirerek, şu ifadelere yer verdi: “Paritedeki gerileme fiyatlara yansıyor. Alıcılarla pazarlıklar çetin müzakereler şeklinde geçiyor. Sektör, Temmuz ayı sonuna kadar tam kapasite ile çalıştı. Şu an mevsim geçişinden kaynaklandığını düşündüğüm bir tempo düşüklüğü var. Ben resesyon belirtilerine karşın Ekim-Kasım aylarından sonra siparişlerin artarak devam edeceğini öngörüyorum. Zira, dünyanın büyük üreticileri Ukrayna Savaşı sonrası Rusya operasyonlarına son verdi, mağazalarını kapadı. Rusların Türkiye pazarına ilgisi çok arttı. Bu ilgiden İzmir de nasibini aldı. Rus alıcıların artan ziyaretlerini tespit ediyoruz. Ancak fiyat tutturmaktan ve ABD Hazine Bakanlığı’nın Rusya ile iş yapan firmalara yönelik yaptırım uygulamasından endişe taşıyoruz.”

MURAT GÜRSOY

KARADENİZ EKONOMİ