Fındıkta rekolte tartışması..

Trabzon Ticaret Borsası, düşük ve farklı rekolte tahminlerine tepki göstererek, çalışmayı Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanı Eker'e şikayet etti..

TTB Meclis Başkanı Cirav:

"Bakanlık komisyonu yanlış ve eksik tahminde bulunuyor. Geçen yıl da yanıldılar. Doğru tespit yapılmalı."

Fındık fiyatını şimdiden söylemek doğru değil, ama fiyat düşmez.

Oltan Gıda'nın Ferrrero'ya satışı piyasayı söylenenin aksine olumlu etkiler.

Olgunlaşma döneminin son günlerini yaşayan ve toplama işlemine muhtemelen Ağustos ayının ilk haftasından sonra başlanacak olan 2014 ürünü fındıkta, Haziran ayında çotanak sayımı şekliyle gerçekleştirilen rekolte tahminlerinde ki farklılığa Trabzon Ticaret Borsası (TTB) Meclis Başkanı Mehmet Cirav tepki göstererek, suçun Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı'nda olduğunu ileri sürdü.

Mehmet Cirav, 7 yıl öncesine kadar yıllık rekolte tahminlerinin sektörle ilgili kuruluşlar tarafından ayrı ayrı ve büyük farklılık gösterecek şekilde yapıldığı, bunun da piyasada kaosa ve spekülasyonlara sebep olduğunu belirterek, "Bu nedenle tüm kuruluşlar anlaşarak Tarım Bakanlığı'nın başkanlığında tek komisyon oluşturulmasına ve bu komisyona her kesimin bir üye vererek Haziran ayında çotanak sayımı şekliyle tahmini rekolte belirlenmesine başlanmıştı. Ancak bu komisyonun son yıllarda yaptığı tespitlerle gerçekleşen rakam arasında büyük farklılıklar oluşmaya başlayınca eskisorunlar yine ortaya çıktı" dedi.

Mehmet Cirav şunları söyledi:

"Bu yıl fındıkta tarihi bir üretim bekleniyordu. Ancak Mart ayının sonunda yaşanan don hadisesi, işi tersine döndürdü ve fındığa yüksek kesimlerden başlamak üzere hasar verdi. Ancak, bu hasar bazı çevrelerin ifade ettiği gibi 204'deki don hadisesi kadar etkili olmadı. Buna rağmen rekolte tespiti için Tarım Bakanlığı'nın başkanlığında illerde ayrı ayrı görevlendirilen komisyonlar çotanak sayımı şekliyle Haziran da rekolteleri tespit edip açıkladılar. 2014 rekoltesini de 411 bin ton olarak beyan ettiler. Fiskobirlik 430 bin, ihracatçılar 514 bin diyorlar. Biz 600 bin tona yaklaşacak diyoruz. Bu rakamlar ister istemez spekülasyonlara sebep oluyor. Üreticiyi yüksek fiyat beklentisine sokuyor."

-GEÇEN YILKİ BÜYÜK YANILGI

Tarım Bakanlığı geçen yıl 542 bin ton olarak açıkladığı rekolte de büyük bir yanılgı yaşandığını vurgulayan Mehmet Cirav; "Ama gerçekleşen rakamlar neredeyse 670 bin tonu buldu. Arada 130 bin tonluk bir fark var. Rekolte tahminlerinde yüzde 20-25 gibi bir yanılma olmaz. Olsa olsa yüzde 1-3 arasında olur. Haziran ayında fındık dalda net olarak bellidir.Yanılgının az olacağı şekilde detaylı inceleme ve tarama ile tahmin yapılmalıdır. Bizim fındık fiyatlarının düşük olacağı yönünde bir algı yaratmamız söz konusudur. Kaldı ki büyük fındık ithalatçıları zaten kendileri bizden daha detaylı tespit yaparak, neyin ne kadar olduğunu biliyor ve ona göre pozisyon alıyorlar" diye konuştu.

Düşük rekolte tahmin ve açıklamalarına itibar edilmemesi gerektiğini, Türkiye'nin zaten 2013'de olduğu gibi 300 bin ton iç fındığa tekabül eden 600 bin ton kabuklu fındığı ihraç edebildiğini, 100 bin tonu aşkın fındığın da iç piyasada tüketilebildiğini hatırlatan Mehmet Cirav, "Yani artık 600 bin tonluk üretim talebi karşılamıyor. Üstelik stoklar da boş. Bu durumda şimdide bir rakam söylemek doğru değil ama fiyatlar düşmez. Sonuçta zaten fiyatlar piyasadaki arz talebe göre oluşacaktır" dedi.

OLTAN GIDA'NIN FERRERO'YE SATIŞI

Oltan Gıda'nın Türkiye'nin iftihar edeceği bir marka olarak ülkeye önemli miktarda döviz kazandırdığını hatırlatan Mehmet Cirav, firmanın dünyanın önemli çikolata üreticilerinden olup, 100 bin tonu aşkın iç fındık alarak üretim yapan Ferrero firmasına satışını da değerlendirerek şunları söyledi:

"Bu satış piyasayı olumsuz etkilemez. Hatta olumlu etkiler. Ferrero dünyada fındığı en çok alıp, sanayi de kullanan şirket. Yabancıların fındık piyasasına daha çok girmesi lazım. Bu durum hem fındık üretimini, hem pazarlamasını, hem fındık kalitesini olumlu düzeyde etkileyecektir. Fındığın yüzde 8'inin üretildiği Trabzon'a da böyle bir firmanın yatırım yapması kazançtır.’’

TARIM BAKANINA GÖNDERİLEN REKOLTE YAZISI

Mehmet Cirav, son yıllarda rekolte tespitindeki yanlışlıkları belirterek, yapılması gerekenlerle ilgili olarak Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanı M. Mehdi Eker'e gönderdikleri yazıyı da basın mensuplarına dağıttı.

Yazıda şöyle deniliyor:

“Ülkemizin önemli tarımsal ihraç ürünlerinden fındıkta, piyasa hareketlerine etkisi olan rekolte tahmini konusunda son yıllarda büyük sapmalara ve yanılgılara sebep olacak çalışmaların yapıldığını gözlemekteyiz.

Rekolte tahmini konusunda geçmişte yapılan yanlışların ortadan kaldırılması ve gerçeğe yakın tespitlerin yapılması için Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’nın önderliğinde, tüm kesimlerin iştiraki ile başlatılan çalışmalarda son yıllarda tekrar eskinin yanlışları uygulanmaya başlanmıştır.

Tek seferde ve Haziran ayında çotanak sayımı şekliyle yapılan rekolte tespitlerinin gerçeğe uygun olmadığı anlaşılmaktadır. Örneğin geçtiğimiz yıl, yani 2013 rekoltesi önce 572 bin ton tahmin edilip, sonra da542 bin ton olarak revize edilmiştir. Oysa borsalarda tescil edilen rakamlara göre 2013 rekoltesi 660 bin tonun üzerine çıkmıştır.

Bu gerçekten yola çıkarak, 2014 fındığı için Haziran ayında yapılan çalışmalarda rekolte 30 Mart’ta meydana gelen don olayı da değerlendirilerek 390 bin ton civarında belirlenmiştir. Bu tahminin gerçekçi olmadığı bilinmektedir. Yüzde 4-5 oranında bir yanılma kabul edilebilir. Ancak, yüzde 20-25 oranına kadar varan bir yanılgıya sebep olan rekolte tespiti üzerinde detaylı bir şekilde düşünmek ve bu derecedeki bir yanılgının ortadan kaldırılması için çalışma yapmak gerekir.