Prof Dr Kenan Mortan Fındı'ğı Değerlendirdi
Avrupa Türk Fındık İhracatcısı'nın Rekoltesini Dikkate Alacaktır
info@karadenizekonomi.com / 28.07.2014
Prof. Dr. Kenan Mortan Ferrero Ve Türk Fındık sektörünü Karadeniz Ekonomiye değerlendirdi.Uzun soluklu bir telefon konuşmamızın ardından haber sitemizin yazarı Ekonomist Mortanın özel röportajından en önemli satır aralarını ve fındık hakkında ki yorum ve değerlendirmelerini paylaşıyorum;
Dünyanın en büyük 4 Çikolata devleri içinde yer alan İtalyan Ferrero firmasının, Türkiyenin son 10 yılda ihracat şampiyonu olan Trabzon merkezli Oltan Fındık firmasının %100 tamamını satın alması Ferreronun fındık sektörün'de Türkiye pazarı için büyük projeleri olduğunun açık göstergesidir.Ferrero firması dünyada ABD ve Çin pazarı haricinde bütün pazarlara girmesiyle dikkat çekiyor. Ülkemiz fındık sektörün'de son 5 yıldır,rekolte düşük oluşuyor.Tüm sektörün düşük rekolteye kafa yorması ve ülkemizin üretimde'ki liderliğini korumak amacıyla gerekli tedbirler acilen alınmalıdır.2023 hedefi için fındık dikim sahalarında verimliliği acilen artırmak gerekiyor.Türkiye olarak son 5 yıldır,çok rekolteli yılları geride bıraktık.2023 fındık ihracat hedeflerinin yakalanması için ülkemiz fındık dikim sahalarında verimliliği artırmak ve yaşlı fındık dallarının acilen gençleştirme çalışmalarının yapılması gerekiyor.Özellikle verimliliği artırma çalışmaları Doğu Karadeniz bölgesinde acilen başlaması gerekiyor.Ordu,Giresun,Trabzon için çalışmalar acilen başlamalıdır.
Samsun ve Batı bölgesinde tehlike yoktur.
Öncelikle Ferrero grupun kısa bir hikayesini hatırlayalım.
Grupun gelişmesine öncü olan büyük lider Michele Ferrerodur. Sıradışı fikirleri ve yeni ürünler yaratma arzusuyla, Ferrero milyonlarca tüketicinin beslenme alışkanlığında devrim yapmıştır.
Eşi Maria Franca ile aralarında inşa ettikleri istikrarlı ve verimli işbirliği sayesinde, Ferrero, 2. Dünya Savaşından sonra şekerleme sektöründe açtığı üretim sahaları ve yurtdışı ofisleri ile Şirketini Uluslararası Grupa dönüştürmeyi başaran ilk İtalyan sanayici olmuştur.
Bu başarının köklerini keşfedebilmek için 40lı yıllara dönmemiz gerekiyor. O yıllar, Michelenin anne ve babası olan Piera ve Pietronun bir pastaneyi fabrikaya dönüştürdüğü yıllardır.
İleriye dönük atılan bu ilk ve kararlı adımlar, Pietro Ferrero ve o zamanlar henüz çok küçük olan oğlu Micheleın icat ettikleri ürünler sayesinde gerçekleşmişti. Başarının bir diğer anahtarı da 1949 yılında vefat eden Pietronun kardeşi Giovanninin organize ettiği etkili satış ağı olmuştur.
Ve artık Ferreronun öyküsü üçüncü nesle kadar ulaşmıştır. Michele ve Maria Francanın oğulları, Pietro ve Giovanni Ferrero 10 yılı aşkın bir süre boyunca Grupun başında Genel Müdürler olarak birlikte çalışmışlardır. 2011 yılının Nisan ayında Pietro Ferrero, Ferrero Sosyal Teşebbüslerini yeniden başlatma hedefiyle ilham kaynağının kendisi olduğu insani bir görev üzerinde çalışırken Güney Afrikada trajik bir şekilde hayatını kaybetmiştir.
Bugün, Giovanni Ferrero, anne-babası ve kardeşiyle gönülden paylaştığı ilerleme motivasyonunu muhafaza etme ve daha iddialı hedeflere ulaşma amacıyla Şirketi başarılı bir şekilde yönetmeye devam etmektedir. Tıpkı dün gibi bugün de Şirket yapısı aile değerlerine sıkı sıkıya bağlıdır.
Kısacası, bu çok milletli şirketin ticari markası'nın, iş hacmi'nin ve büyüme hızı'nın ardında gücünü Ferrero Kuruluşunun sloganı olan Çalış Yarat Ver sözlerinden alan, iradeli ve mükemmel bir Piedmontlu ailenin öyküsü çıkmaktadır.
Ferreo Türkiye pazarına Manisaya yaptığı büyük yatırımı fındık sektöründe son 10 yılın Türkiye ihracat şampiyonu Oltan fındık firmasının %100ünü satın alarak taclandırdı.Şimdi herkez Türkiye fındık pazarındafındık sektöründe dengelerin değişeceğini konuşuyor.Öncelikle işin güzel tarafı en büyük alıcı İtalyan devi Ferrero firması dünyanın en kaliteli fındığının Türkiye'de olduğu gerçeğinin gereğini yaparakTürkiye ihracat şampiyonu Oltan fındık firmasını satın almıştır.Türk fındığının kalitesi ve veriminin bundan sonra ki süreçte artacağını Ferrero firmasının iyi tarım uygulamalarının Türk fındık sektörüne olumlu yansıyacağını hep beraber düşünmek istiyoruz.Zaman için de Ferreronun fındık sektörüne tamamen girmesinin avantajları ve dezavantajları zamanla yaşayarak görmek ve değerlendirmek gerekir.En fazla fındık ülkemiz de yetişiyor.En büyük üretici ülke Türkiye yani üretim Türkiyede döviz Türkiyeye girmeye devam edecek.
Avrupa Türk Fındık İhracatcısının Rekoltesini Dikkate Alacaktır.
Ülkemiz de maalesef fındık da her yıl 4 ayrı farklı rekolte açıklanması ülkemiz ve fındık açısından olumlu bir tablo değildir.Bu rekoltelerin hepsi ayrı ayrı rakamlar içeriyor.Dünyanın her yerinde en büyük alıcılar her zaman için çalıştıkları ihracatcıların rekoltesini baz alırlar kendileri de rekolte konusunda araştırma yaparlar.Zeytin yağında 200-250 milyon dolar çok büyük girdi sayılırken ülkemiz fındık ihracatcısının ülkemize her yıl 2 milyar döviz girdisi sağladığını hatırlayarak ihracatcımızı yıpratmamalıyız.İhracatcının yaşadığı zorluklarıda hatırlamak gerekir.Dünyanın 130 ülkesine fındık ihracatı yapan ihracatçılarımızı desteklemeliyiz , yıpratmamalıyız.Üreticinin mağdur olmaması için 2015 destekleme ödemelerinin 2014'de yapılması üreticinin mağduriyetini önleyecektir.
Fındığın Zor Yılı;
Ülkemizde çok rekolteli yıllardan son 5 yıldır düşük rekolteli yılların yaşandığı bir fındık sektörü yaşıyoruz.Bu süreç üreticiye ve ihracatcıya zarar verecek bir süreçtir.2014 fındık sektörü ülkemizde fındık sektörünün tüm kesimleriyle önemli bir sınav vereceği düşük rekolteli bir yıl olacaktır.Ülkemizde 2014 fındık sezonunda ülkemiz açısından en yüksek rekolteli yıl beklenirken özellikle Doğu Karadeniz bölgesinde yaşanan don olayı fındığa zarar vermiştir.Ülkemiz fındık dikim sahaları çok büyüdüğünden batı bölgesinde de fındık rekoltesi çok olduğundan Doğu Karadeniz bölgesi ile beraber ülkemizde Türk fındık ihracatcısına göre 514 bin ton kabuklu fındık olması bekleniyor..Bu rekolte ihracata yetecek iç piyasada daralmaya yol açacaktır.Ülkemiz fındık sektörü açısından acilen fındık dikim sahalarında verimlilik arttırılmalı , yaşlı fındık dalları gençleştirilmelidir.
Lisanslı Depoculuğa Hayat Verilmelidir.
1990 lı yıllardan bugüne Fındık bölgesine Ordu başta olmak üzere Giresun,Trabzon her yere gittik.Yıllarca Lisanslı depoculuk altyapısı güçlü bir şekilde tamamlanarak hayata geçirilmelidir,kelimesini raporlarımıza defalarca toplantı sonuçları olarak yazdık.Fındık sektörü sistemsizlikden bahsederken sistemsizliği çözüm olarak görenlerinde sektörde sayısının çok olduğunu görebiliyoruz.Ticaret Borsaları sadece tesci lborsaları görüntüsünden hızla uzaklaşarak Lisanslı depoculuğun hayata geçmesi noktasında atılıma geçmelidirler şeklinde konuştu.
Müsadenizle bende kendisine teşekkür etmek isterim;
Değerli bir ekonomist olarak bizlerle bakış açısını paylaştığı için,
Yeni oluşturduğumuz haber sitemizde kişisel olarak bana desteğini esirgemeyen ve kendisinin muazzam iş yoğunluğuna rağmen ricamı kırmayıp haftalık olarak sitemizde yazılarını bizlerle paylaştığı; için önünde saygıyla eğilerek teşekkür ederim.
Hocam başta benim ve tüm okurlarınız için çok değerlisiniz.