Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Para Politikası Kurulu bu hafta perşembe günü temmuz ayı kararını açıklayacak. Piyasa beklentisi yüzde 46 politika faizinin 250 baz puan indirilmesi yönünde. Ancak yılsonuna kadar 1000 baz puan olması beklenen faiz indirimlerinde ilk hamlenin büyüklüğü oldukça önem arz ediyor. Uzmanlara göre 250 baz puan dengeli, 200 baz puan temkinli, 300 baz puan ve üstü ise agresif olarak yorumlanacak ve gelecek dönemde Merkez Bankası’nın hamlelerinin şekillenmesi için kritik olacak. Öte yandan başta bankacılık, teknoloji ve GMYO endeksleri olmak üzere borsa faiz haftasına pozitif başladı. Piyasa faizi için gösterge faiz oranı TLREF ise 21 Mart’tan bu yana ilk kez yüzde 45,58 seviyesini gördü.

TLREF 4 ay sonra yüzde 45’li seviyelerde

İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu’na yönelik 19 Mart’ta başlayan operasyon sonrasında TL varlıklarda yaşanan sarsıntıya karşılık Merkez Bankası sıkılaştırmanın dozunu arttırdı. Politika faizi nisan toplantısında yüzde 46’ya yükseltildi, üst bant yüzde 49’a çekildi. Uzun bir süre bankacılık sektörünü üst bant seviyelerinden fonlayan Merkez Bankası son haftalarda ise yüzde 46 politika faiziyle fonlama miktarını artırarak ağırlıklı ortalama fonlama maliyetini yüzde 46’ya getirdi. Bu adımlar 19 Mart sonrası hızla yükselen TLREF oranlarında da düşüş sağladı. 19 Mart öncesi yüzde 42 seviyelerinde olan TLREF oranları 21 Mart’ta yüzde 45,72’ye yükseldi ve o dönemden sonra da yükselişini sürdürerek haziran ortasına kadar yüzde 49 seviyelerinde hareket etti. TCMB’nin fonlama hamlesiyle dün itibariyle TLREF oranları yüzde 45,58 ile yüzde 46 politika faizinin altına indi. 21 Mart’tan bu yana da yani 4 ay sonra ilk kez bu seviyelere dönülmüş oldu.

Hem beklentinin altında gelen enflasyon hem de fonlamada yapılan düzenlemeler Merkez Bankası’nın faiz indirim beklentilerini güçlendirdi. Merkez Bankası rezervlerinde yaşanan iyileşme de bu beklentiyi arttırdı ancak Cumhurbaşkanı kararıyla TL mevduat stopaj oranlarının artırılması ve dolar/ TL’nin yükselişi faiz indiriminin boyutuna yönelik beklentileri aşağı çekti. Yapılan anketlere göre piyasa 250 baz puan indirimle politika faizinin yüzde 46’dan yüzde 43,5’e inmesini bekliyor. İndirim boyutu ise TCMB’nin gelecek dönem politikalarına yönelik önemli bir sinyal oluşturacak. Bilgi veren bir uzmana göre piyasa beklentisine paralel 250 baz puanlık indirim gevşemeye dengeli bir başlangıç olarak memnuniyetle karşılanacak. Bazı yatırımcıların TL’nin bu hamleyle hafif bir değer kaybı baskısı altına girebileceği endişesinde olduğunu kaydeden uzman ancak bu hareketin büyük ölçüde fiyatlandığına işaret etti. 200 baz puanlık bir indirim ise uzmanın verdiği bilgiye göre daha fazla temkinliliğin sinyalini verecek, veri odaklı yaklaşımı güçlendirecek ve TL’nin istikrarı ile az da olsa değer kazancını destekleyecek.

300 baz puan ve üzeri dolarizasyon riski yaratır mı? 

Uzmana göre 300 baz puan veya daha fazla bir indirim agresif olarak değerlendirilebilecek ve özellikle güçlü bir ileriye dönük yazılı yönlendirmeyle birleştirilmezse, dövizde bir miktar rahatsızlığa neden olabilme riski taşıyor. Ancak bazı uzmanlar bu görüşte değil. Deniz Yatırım dünkü sabah raporunda politika faizinde ayarlama yapmak için ‘şimdilik’ fazlasıyla alan bulunuyor ancak regülasyonların seyri ve kredilere yansımasının 1’e 1 olup olmayacağı noktası tartışmalı. Martın ikinci yarısında gündeme gelen ek sıkılaşma boyutu olan 350 baz puanın tamamen geri alınmasının algı ve dolarizasyon riski açısından sorun teşkil edeceği kanaatinde olmadıklarını vurgulayan Deniz Yatırım sabah notunda “TCMB’nin, gerektiğinde ek sıkılaşma hamlesine gitmekten yana çekincesi olmadığı fikri fazlasıyla teyit edildi. Devamında ise yılı yüzde 35 civarı bir noktada tamamlayacak patikada ilerlenilmesi bize gayet makul geliyor. Faiz indirimi beklentisi mevcut BIST fiyatlamalarının içerisinde yer alıyor. Bu nedenle PPK metninde ileriye dönük bir yönlendirme olup olmayacağı ve tercih edilecek dil çok daha önemli olacak” denildi.

İndirimin büyüklüğü ikinci yarının politikasını da belirleyecek

Uzmana göre politika faizinin sabit tutulması hiç beklenen bir karar değil ancak bu gerçekleşirse kısa vadede TL desteklense de yerel finansal koşullarda sıkılaşmaya yol açacak. Merkez Bankası son dönemin en kritik kararının eşiğinde. İndirimin boyutu çok önemli sinyaller içerecek piyasa için. Bundan sonrası temmuz ve ağustos aylık enflasyon verileri faiz indirim boyutu beklentilerini şekillendirmede kritik öneme sahip olacak. Piyasa şu anda eylül, ekim ve aralık aylarında ek faiz indirimlerini fiyatlıyor yıl sonuna kadar kümülatif faiz indiriminin yaklaşık 1000 baz puan olacağını öngörüyor. Uzmana göre temmuz toplantısı Türkiye'nin para politikası döngüsünde bir başka dönüm noktası. İlk faiz indiriminin büyüklüğü, yılın ikinci yarısının tonunu belirleyecek ve yalnızca yerel piyasalar üzerindeki etkisi açısından değil, aynı zamanda merkez bankasının enflasyonu düşürme ve daha destekleyici bir duruşla büyümeyi destekleme taahhüdüne ilişkin sinyal değeri açısından da yakından izlenecek.

İndirim öncesi hangi endeksler öne çıkıyor

Borsa İstanbul endeksleri faiz haftasına coşkulu başladı. Bankacılık endeksinde gün içinde yükseliş yüzde 2’yi aşarken BİST100 endeksi de yüzde 1,5’in üzerinde yükseliş sağladı. Garanti Yatırım ekonomistleri de dünkü Glokal Barometre notlarında faiz indirimleri öncesindeki üç günde borsa endekslerinin nasıl bir performans izlediğini inceledi. Rapora göre indirim haftasında bankacılık, teknoloji ve GMYO endeksleri yükselişte başı çekiyor. Faiz indirimi gerçekleştirilen geride kalan üç toplantıda yani aralık, ocak ve martta 3 günlük periyotta bankacılık endeksi ortalama yüzde 3,3, teknoloji endeksi yüzde 1,8, GMYO endeksi ise yüzde 1,4 yükseldi. İndirim kararları öncesi en kötü performansı ise elektrik, kimya ve havayolları endeksleri sergiledi.

Piyasanın dolar/TL beklentisi yükseldi

Merkez Bankası Piyasa Katılımcıları Anketi temmuz sonuçlarını yayımladı. Buna göre piyasanın TÜFE yılsonu artış beklentisi hazirandaki yüzde 29,86'dan yüzde 29,66'ya geriledi. TÜFE'de artış beklentisi 12 ay sonrası için yüzde 24,56'dan yüzde 23,39'a inerken, 24 ay sonrası için de yüzde 17,35'ten 17,08'e geriledi. Katılımcıların yıl sonu dolar/TL beklentisi 43,5731'den 43,7219'a, 12 ay sonrası dolar/ TL beklentisi de 47,0352'den 47,6972'ye yükseldi. TCMB'nin politika faizine ilişkin gelecek ilk toplantı beklentisi yüzde 43,29, ikinci toplantı beklentisi yüzde 40,90 ve üçüncü toplantı beklentisi ise yüzde 38,60 oldu. Politika faizine ilişkin yıl sonu beklentisi ise yüzde 36,16 oldu. 12 ay sonrası için politika faizi beklentisi ise yüzde 28,25'e indi.