Murat Gürsoy ile Karadeniz Sohbetleri’nin bu haftaki konuğu Samsun’un başarılı bir iş adamı Burhan Erçal. Erçal Group’un tepe ismi ile yaptığımız sohbette gördük ki Erçal Group’un İSO ikinci 500 listesine 2018 yılında 469, 2019 yılında ise 498’nci sıradan girmesi tesadüf değildir. Dolayısıyla grup olarak çalıştıkları sektörlere ilişkin de fazlasıyla söz hakkına sahipler. Biz de böylesi bir dönemde otomotiv ve otomobil sektörü üzerine konuşalım istedik. Salgın nedeniyle yeterli üretimin oluşmadığı dönemde otomobil sektöründe adeta “el freni çekilmiş” gibi yaşanan durgunluğu ve nedenlerini sohbetimizde bulabilirsiniz.

-Sizi tanımayan hemen hemen yok gibidir ama yine de Erçal Group Yönetim Kurulu Başkanı Burhan Erçal kimdir? Kısaca anlatır mısınız?

-Ordu Kumru doğumluyum. İlk, orta ve lise öğrenimimi Kumru’da tamamladım. İktisat Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkiler mezunuyum. Lisans eğitimimden sonra işletme master programını tamamladım. 1990 yılından itibaren aile şirketimiz olan grupta görev almaktayım. Şu anda da Erçal Group Yönetim Kurulu Başkanı olarak görevime devam etmekteyim. İç bünyemizde yaptığımız görev dağılım ile 5 kardeş ve 6 kuşak yeğenlerimizle şirketimizi yönetiyoruz.

-Yani geniş bir aile şirketi yapılanması diyebilir miyiz?

-Kökleri 1930’lu yıllara uzanan bir yapılanma. O yıllarda dedemiz Hacı İbrahim Erçal’ın bireysel olarak faaliyet gösterdiği işletmenin devamında babam Dursun Erçal ve 5 kardeş olarak -Nurhan, Sait, Mustafa, İsmet ve ben- bizler işin başındayız. Ve tabi ki yeğenlerimizin de dahil olduğu bir aile şirketiyiz.

-Erçal Group hangi alanlarda faaliyet gösteriyor?

-Şirket merkezi olarak belirlediğimiz Samsun başta olmak üzere 6 ayrı şehirde faaliyetlerimiz var. Fındık, otomotiv ve inşaat sektöründe yoğun çalışan bir grubuz. Samsun’un dışında Ordu Kumru, Zonguldak Alaplı, İstanbul, Ankara ve İzmir’deki şubelerimizle yoğun bir tempoyu yürütüyoruz. Kumru’da 1998 yılında kurduğumuz fındık fabrikasında aynı zamanda fındık entegre tesisimizde yer almaktadır. Zonguldak Alaplı’da yine bir fındık fabrikamız var. Bu iki fabrikamızın da kapasitesi geçen yıl artırarak yolumuza devam ediyoruz.

EN İYİ ÜÇÜNCÜ BAYİ

-Fındığın yanı sıra yoğunlaştığınız bir diğer sektör de otomotiv…

-Evet… Aslında otomotiv içinde yüzlerce alt sektörü barındıran geniş bir mecra. Bizim uzmanlık alanımız daha çok ağır vasıta araçlar üzerine. Erçal kamyon tur pazarı markasıyla tüm markaların ikinci elini Samsun, İstanbul, Ankara ve İzmir’de satışını gerçekleştiriyoruz. Bunun yanında 2001 yılından itibaren Avrupalı bir markanın bayiliğini yürütmekteyiz. Türkiye genelinde satış yaptığımız bir marka. Satış, servis ve yedek parça olarak 20 yıldır bu alanda da faaliyet yürütmekteyiz. Ayrıca başka ithal ağır vasıta markasının yetkili servisini üstlenmekle kalmadık milli ve yerli olan bir markanın da Samsun ve İzmir satış bayiliğini aldık. Bunların dışında ikinci el otomobil satışımız da var. Kurumsal bir otomobil markasının Samsun bayiliğinde önemli başarılara imza attık. Toplam 60 bayisi olan bu markanın geçen yıl en iyi üçüncü bayisi olduk.

2. EL ARAÇ SEKTÖRÜNÜN CİROSU ERİDİ

-Pandemiyle geçen bir yılın ardından pek çok sektörün olumsuz etkilendiğini gözlemliyoruz. Bu etki hala devam ediyor. Biraz da bu süreci konuşalım mı?

-Sektör gerçekten çok inişli çıkışlı bir süreç yaşadı. İlk üç ayda olan bitenin pek farkında değildik. Çünkü piyasalarda otomobil açısından bir sakinlik vardı. Ama Nisan ve Mayıs ayında gelen kapanmalar yurtdışında da kendini gösterince tedarik konusunda sıkıntılar çıkmaya başladı. Mayıs ayından sonra sıfır araç tedariki olmayınca özellikle ikinci el araç fiyatlarında artış oldu. Şubat ve Mart aylarında teslim edilmesi gereken araçlar 5-6 ay sonrasında ancak teslim edilebilirdi. Haliyle bu süreçte Haziran ayından Kasım ayına uzayınca talebe bağlı olarak sıfır araç fiyatlarından daha yüksek rakamlarla ikinci el araç satışları gerçekleşti.

-Bugün için durum nedir?

-Aslında Kasım ayının ikinci yarısından itibaren durgunluk devam ediyor. Geçen yılın ortalama satışlarının yüzde 20’sine bile ulaşamadık. Ama fiyatlarda yüzde 10 ila 20 arasında bir geri gelme oldu. Bence bu durgunluk Mart ayı sonuna kadar devam edecek

OTOMOBİLDE SATIŞLAR SON 10 YILIN EN KÖTÜSÜ

-Durgunluğun nedenlerini biraz daha açar mısınız?

-Salgın nedeniyle yeterli üretim oluşmadı. Sıfır araçların zamanında gelmedi. Aniden el freni çekildi. Bir de araç kredilerinin yüzde 0,60’lardan yüzde bir buçuklara kadar çıkması… Özellikle döviz kurlarının arttığı dönemlerde insanların döviz alıp kurun ani düşmesiyle elindeki dövizini bozdurup yeni yatırıma girmeme öngörüsü de etkili oldu. Ayrıca piyasa üzerinde fiyatlar üzerinde bazı spekülasyonlar da yapıldı. Bu saydıklarımın hepsi bir araya gelince otomotivde el frenini çekmişçesine bir durağanlık baş gösterdi. Geçen yıl zamanında gelemeyen araçlar Ocak ve Şubat aylarına yansıdı. Son 10 yılın ortalamasına baktığımızda 2018 ve 2019 yılları araç satışlarının en düşük olduğu dönem. Bundan önceki 7-8 yıllık bir dönemde aşağı yukarı 900 bin adet satış olurken geçen yıl toplam satış ticari araçlarla birlikte 770 bin adetle sınırlı kaldı.

-Hafta sonu yasaklarının kalkması araç satışlarını artıracak düşüncesine katılıyor musunuz?

-Tabi ki… Çünkü seyahat açısından da değerlendirdiğimizde insanlar araçlarıyla herhangi bir tatile veya ticari faaliyete sıcak bakmıyordu. Alınan önlemlere de uymak zorundaydı. Karadeniz Bölgesi olarak biz biraz sıkıntılı bir durumdayız ama tedbirler böyle devam ettiği takdirde belki çok kısa sürede az riskli kategoriye gireceğimize inanıyorum. Alınan önlemlerin yanında aşılama çalışmaları da çok iyi de götürülüyor. Şu anda iyi gidiyoruz. Pandeminin etkisinin azalmasının ekonomiye de ciddi şekilde yansıyacağını katkı sağlayacağını, otomotiv sektörüne de olumlu yansıyacağına inanıyorum.

YILIN İKİNCİ YARISI DAHA HAREKETLİ OLACAK

-Bu yıl için daha iyi geçecek diyebilir miyiz?

-Gerçekten sürprizlerle dolu bir yılı geride bıraktık. Kimsenin öngörüsünün 2020 yılı için tuttuğuna inanmıyorum. Bazı sektörlerde hiç beklenmedik gelişmeler oldu. Karlar ve satışlar oldu. Kimi sektörlerde de çok ciddi kapanmalar yaşandı. Turizm ve yeme-içme sektörü en çok kan kaybedenler oldu. Gıda sektörüne ve otomotive baktığımızda gerçekten güzel bir yıl geçirdi. Biz bütçelerimizi yıl içinde iki-üç kere revize etmek durumunda kaldık. Bir anda her şeyin güllük gülistanlık olacağını beklememeliyiz ama tedbiri de elden bırakmamak gerekiyor.  Belki yılın ilk yarısında sıkı tedbirlerle ekonomi biraz daha daralır ama ikinci 6 ayda çok önemli sonuçlar doğuracağına inanıyorum

-Araçların noterler tarafından ilk tescilden sonra binde 5 harç getirilmesine ilişkin bir çalışma var. Bu sektöre nasıl yansır?

-Bu bir taslak, bunun geçip geçmeyeceğini bilmiyoruz. Daha önceden 10-15 sene önce araç satışlarında özellikle noterlerde alınan harçlar çok yüksekti. Çoğu insan satın aldıkları araçları üzerine almıyordu. Normal satış yapılıyor ama bir talep alınıyor satana kadar riski göz önüne alarak noter devirleri yapılmıyordu. Ama sonra harçlar düşürüldü. İkinci el otomobilde 280 lira civarındadır şu anda. Herkes satışlarını aldı. Riskten de kurtulmuş oldu. Çünkü başkasının üzerine olan aracın kullanılması risk olduğu gibi o kişinin üzerinde haciz, ipotek gibi işlemlerin oluşması da kişileri mağdur eder duruma gelebiliyordu. Tabi böyle bir süreç durum olursa ikinci eldeki otomotiv satışlarını etkiler. Olumsuz yönde etkiler ama satışın yapılıp da resmiyette yapılmaması sorunu gündeme getirebilir. Yani kişi aracı satın alır ama satışını almayabilir. Tekrar değerlendirilmesi lazım. Tabi bu geçici bir vergilendirme sistemidir. Oranlar nedir bunu görmeden yorum yapmak doğru olmaz. Bunu görüp ona göre değerlendirmek lazım.

-Elektrikli otomobillerin alımının desteklenmesi gerekirken ÖTV zammıyla karşı karşıya geldik. Bu zammı siz nasıl değerlendiriyorsunuz?

Elektrikli otomobil özellikle gelecek için üzerine durulan bir konu. Türkiye’de yerli bir markamız 2023 yılından itibaren üretime geçecek. Güzel bir çalışma oldu. Şu anda Türkiye’de ÖTV düzenlemeleriyle ilgili elektrikli otomobiller ve diğer otomobillerde farklı uygulamalar vardı. Benzin, dizel ve hibrit araçlarda ayrı elektrikli otomobiller de ayrıydı. Bunlar da bildiğin kadarıyla önceki ÖTV oranları yüzde 3 ile 15 arasındaydı. Bunu da üç kategoriye ayırmışlardı. 80 kw altı yüzde 3, 125 kw altı yüzde 7, 120 kw üstü de yüzde 15 olarak vergilendiriliyordu. 2020 yılındaki istatistiklere baktığımızda 870 civarında elektrikli otomobil satılmış. Bu satılan otomobillerin yüzde 80’ine karşılık geliyor. Bu oldukça ciddi bir rakam. Yüzde 80’i 124 kw ve üzeri… Yani lüks segment araçlar. Bunlar 200- 250 bin doların üzerindeki araçlar ve çoğu da Türkiye’deki distribütörler haricinde doğrudan yurt dışından özellikle de ABD’den getirilen araçlar.

ERÇAL GROUP’UN KİLOMETRE TAŞLARI

1960

İlk faaliyet: Ordu Kumru’da ağırlıklı olarak kabuklu fındık ve zahire ürünleri alım satımı yaparak ticaret hayatına başlamıştır.

1992

Ordu’nun Kumru ilçesinde Erçal Fındık markası altında ilk fabrikasını inşa ederek natürel iç fındık üretimine başladı. Hemen bir yıl sonrasında Onursal Başkan Nurhan Erçal’ın ileri görüşlülüğü ile Samsun’da Erçal Otomotiv kamyon alım satımına başlamıştır.

2002

Erçal Group yapılanmasıyla Karadeniz’de hedeflerine ulaşan Erçal Otomotiv İstanbul pazarına açılarak Erçal Kamyon Tır Pazarı Maltepe şubesini açmıştır. Aynı yıl ayrıca Erçal Sigorta Aracılık Hizmetleri markası kurulmuştur.

2006

Zonguldak Alaplı ilçesinde Erçal Fındık Fabrikası hizmete girmiştir.

2008

Erçal Kamyon Tır Pazarı olarak Samsun Tekkeköy’de 10 bin m2’si açık, bin 200 m2’si kapalı alan olmak üzere inşa ettiği yeni yerinde hizmet vermeye başlamış daha sonra yine aynı yerde 18 bin 500 m2’si kapalı alan olan modern tesislerine geçiş̧ yapmıştır. Bu tesiste Erçal Group genel merkezi Erçal Plaza ve Scania Satış̧, Servis-Yedek Parça, DOD İkinci El Alım Satım, Erçal Sigorta hizmetlerini bir arada vermektedir.

2018

Yılın son çeyreğine doğru Erçal Kamyon Tır Pazarı ülke sınırları dışında da Pazar arayışlarına girerek Erçal Trucks markası altında Avrupa, Afrika, Güney Amerika ve Orta Asya’ya kamyon, tır, dorse ve AFT Machinery markası ile iş makineleri ihracatına başlamıştır.