Erdoğan, rekoltenin geçen yıla göre yaklaşık yüzde 20 düştüğünü, sektörün sürdürülebilirliği için acil önlemler gerektiğini belirtti.

Rize Ticaret Borsası Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Erdoğan, 2025 yılı yaş çay sezonuna ilişkin yaptığı açıklamada, bu yıl çay üretiminde ciddi kayıplar yaşandığını söyledi. Erdoğan, iklim koşullarının olumsuz etkileri, makineli hasadın yanlış uygulanması ve sektörün ekonomik dar boğazının, hem verim hem kalite açısından olumsuz sonuçlar doğurduğunu vurguladı.

Birinci sürgünde 450 bin ton, ikinci sürgünde 492 bin ton yaş çay işlendiğini belirten Erdoğan, üçüncü sürgünde ise 370–380 bin ton civarında yaş çay beklendiğini ifade etti. 2024 yılına göre 2025’te yaş çay rekoltesinde yaklaşık yüzde 20 düşüş olduğunu kaydetti.

İklim Değişikliği Çay Verimini Düşürdü

İklim değişikliğinin çay tarımını doğrudan etkilediğini belirten Erdoğan, “Bu yıl ikinci sürgün döneminde sıcaklıklar mevsim normallerinin altında seyretti. Çay bitkisi sıcaklık ve nem dengesine çok hassas bir bitkidir. Düşük sıcaklıklar filizlenmeyi yavaşlattı ve birçok bahçede yeterli yaprak gelişimi olmadı. Bu nedenle rekoltede ciddi bir kayıp yaşandı. İklim değişikliği artık çay tarımımızın geleceğini tehdit eden en önemli risklerden biri haline gelmiştir.” dedi.

Kalite Alarm Veriyor: Yanlış Hasat Yöntemleri Zarara Yol Açıyor

Erdoğan, makineli hasadın yanlış uygulanmasının kaliteyi ciddi biçimde düşürdüğüne dikkat çekerek, “Makineyle yapılan dip kesimleri, çay filizlerinin sağlıklı gelişmesini engelliyor. İnce ve körpe yaprak yerine sert ve lifli yapılar oluşuyor. Bu da kuru çay kalitesini düşürüyor. Birinci ve ikinci sürgünlerde kalite kaybı açıkça görülüyor.” ifadelerini kullandı.

Budama ve Toprak Yönetimi Yeniden Ele Alınmalı

Çay tarımının uzun vadede sürdürülebilirliği için budama ve toprak yönetiminin önemine vurgu yapan Erdoğan, “Budama sadece dalların kesilmesi değildir. Budanan dallar bahçeden çıkarılmalı, toprak mutlaka çapalanarak havalandırılmalıdır. Toprak havalandırılmazsa kökler yeterli besini alamaz, bu da hem rekolteyi hem kaliteyi düşürür.” değerlendirmesinde bulundu.

Ekonomik Sıkıntılar Fabrikaları Zorluyor

Erdoğan, finansmana erişimde yaşanan zorluklar nedeniyle birçok özel sektör çay fabrikasının kapasite düşürmek zorunda kaldığını veya üretimi durdurduğunu belirterek, “Üçüncü sürgünde sektörün toplam kapasitesi yüzde 30 azaldı. Fabrikalar işleyemiyor, üretici ürününü satmakta zorlanıyor, sektörün dengesi bozuluyor. Bu tablo çay tarımında sürdürülebilirliği tehdit ediyor.” dedi.

Açıklamasını sektörün geleceğine dair çağrıyla tamamlayan Erdoğan, “İklim değişikliğine karşı önlemler alınmalı, makineli tarım doğru yöntemlerle uygulanmalı, budama ve toprak yönetimi yeniden düzenlenmeli, çay fabrikalarının finansal açıdan güçlendirilmesi sağlanmalıdır. Aksi halde önümüzdeki yıllarda hem üretici hem sanayici hem de tüketici daha çok zarar görebilir.” ifadelerini kullandı.