İstanbul Sanayi Odası (İSO) Yönetim Kurulu Başkanı Erdal Bahçıvan, İSO 500 araştırmasının sonuçlarını açıkladığı toplantıda konuştu.

Açıklamasına "Birkaç veri bile sanayinin bugün içinde bulunduğu ve yaşamakta olduğu ağır faaliyet koşullarını açıkça gösteriyor. Bu nedenle, bu faaliyet koşullarını yaratan nedenleri ve bu nedenler hakkında sanayiciler olarak geçmişten bu yana ortaya koyduğumuz tavır ve fedakârlık hakkında birkaç şey söylemeden geçmek istemiyorum" diyerek başlayan Bahçıvan şöyle konuştu:

"Hatırlarsınız, bundan üç yıl kadar önce ekonomiyi rasyonel politikalardan uzaklaştıran ilk kararlar alınırken, bunun sonuçlarının “finansal istikrar”dan uzaklaşma ve “yüksek enflasyon” olacağı uyarısını yapmıştık.

Enflasyonu tekrar düzene koymak çok ağır bedellerle olabiliyor

Görüyoruz ki oluşan enflasyonu çözmek ve onu tekrar düzene koymak ancak çok ağır bedellerle olabiliyor. Ve bu ağır bedellerin en büyüğünü de maalesef sanayi sektörü ödüyor.

Aslında başından bu yana, uygulanmakta olan Orta Vadeli Program (OVP)'ye olan inancımızı her fırsatta dile getirmemizin nedeni de buydu. Ve sanayiciler olarak kendimizden kaynaklanmayan bir sorunun çözümü için bu programın başarıya gitmesi noktasında en güçlü inancı, en büyük sabrı ve desteği gösterdik, göstermeye de devam ediyoruz.

Programın en büyük yükü sanayicinin omuzlarında

Sanayinin bu süreçte faaliyet koşullarının ne kadar ağırlaştığını muhtelif ortamlarda muhtelif rakamlarla, az önce grafiğini de gördüğünüz İSO Türkiye İmalat PMI gibi verilerle hep ortaya koyduk. Ama bunun en kıymetli, bir anlamda ispatı olacak olan belgesi hiç kuşkusuz bugün sizlerle paylaştığımız İSO 500 raporu olacak.

Sanayiciler kazandığının tamamını finansmana ayırdı

İSO 500’ün 2024 yılı sonuçlarına bakıldığında üç temel veride tarihi olumsuz sonuçlarla karşı karşıyayız. Birincisi, İSO 500’ün üretimden net satışları üç yıldır üst üste reel olarak geriliyor.

İkincisi; sanayicinin elde ettiği karın önemli bir kısmını finansman giderlerine ayırmak zorunda olduğu gerçeği, bu yıl çok daha ağır bir noktaya gelmiş durumda. Maalesef “Sanayici kazandığı paranın yarısını finansmana ayırıyor” sözleri bu yılki sonuçları açıklamaya yetmiyor. Çünkü son yıllarda ilk kez sanayiciler kazandıkları paranın neredeyse tamamını finansman giderlerine ayırmak zorunda kaldılar.

Üçüncü olarak 2024’te karlılık rasyolarının son 10 yıl ortalamasının çok altında kaldığını gösteren iki veriye daha dikkat çekerek devam etmek istiyorum. İSO 500’ün faaliyet karlılığı 2014-2023 döneminde yüzde 10,4 düzeyinde iken, 2024’te yüzde 6,2’ya gerilemiş durumda. Benzer şekilde satış karlılığının da geçtiğimiz 10 yılda ortalama yüzde 7,1 düzeyinde iken, 2024’te yüzde 2,6’ye gerilemesi de bize göre geçtiğimiz yılın dikkatle değerlendirilmesi gereken verileri arasında öne çıkıyor.

Sanayici İSO 500 tarihinin en zorlu yıllarından birini geçirdi

Görüyoruz ki; reel büyüme, kârlılık, finansman giderleri başta olmak üzere birçok parametrede sanayici; İSO 500 tarihinin en zorlu yıllarından birini geçirmiş bulunuyor. OVP sürecinde en büyük fedakarlığı yapmasına karşın, 2024 yılını neredeyse büyümesiz kapatması, sanayi sektörünün durumunun en somut göstergesi olarak görülmelidir. Bu nedenle OVP eğer başarılı olacaksa, programın en büyük yükünün sanayinin omuzlarında olduğu gerçeğini de konuşmalıyız.

OVP'ye olan inancımızı yineliyoruz

Sanayiciler olarak iki yıla yakın süredir uygulanmakta olan OVP'ye olan güvenimizi ve inancımızı bugün de yineliyoruz. Yine her fırsatta üzerine titrememiz gerektiğini söylediğimiz "finansal istikrar” konusunda, OVP hedeflerini, kararlarını ve uygulamalarını çok önemli bir referans olarak almayı sürdürüyoruz. Fakat geldiğimiz noktada önümüzdeki dönemde programın hedeflerinden uzaklaşıldığı algısının oluşmaması temel bir anlayış olmalıdır.

Türk Lirası'ndaki reel değerlenme ve güçlü doların yol açtığı parite etkisi, sanayinin uluslararası rekabet gücünü zayıflatarak satış performansını düşürdü.

'2030 Sanayi ve Teknoloji Stratejisi'ni heyecanla bekliyoruz

Türkiye üretimden daha fazla uzaklaşma döngüsüne girmeden teknolojiye ve ihracata dayalı nitelikli üretim anlayışıyla rekabetçi kaliteli ve sürdürülebilir bir büyümeyi ve refahı en önemli stratejik hedef olarak ortaya koymalıdır. “2030 Sanayi ve Teknoloji Stratejisi”ni, sanayimizin en çok ihtiyaç duyduğu vizyon olması itibarı ile heyecanla beklediğimizi de ifade etmek istiyorum."