2022’nin iş dünyası için önemli gündem maddelerinden biri “kârlılık” olacak. Anadolu’nun Nabzı Anketi sonuçlarına göre “2022’de kârlılığınız 2021’e göre, artar mı, aynı mı kalır, azalır mı” sorusuna iş dünyası yüzde 47,3 ile “azalır” dedi. İş dünyasının bir önemli sorunu da kur fiyatlaması. Ankete katılanların yüzde 77,1’i “Önümüzdeki bir yıla ilişkin kur fiyatlaması yapabiliyor musunuz” sorusuna “Hayır, yapamıyorum” cevabını verdi.

“Anadolu’nun Nabzı Anketi” her üç ayda bir Türk Girişim ve İş Dünyası Konfederasyonu’nun (TÜRKONFED) destekleri ve SAM Araştırma ve Danışmanlık’ın analiziyle 2021 yılının ilk üç çeyreğinin ardından dördüncü çeyrek için yapılan anket de tamamlandı. 17 sorudan oluşan ankete 41 kentten 328 iş insanı katıldı. 4 Ocak-12 Ocak 2022 tarihleri arasında, kentlerinin önde gelen iş dünyası temsilcileri ve TÜRKONFED’in üyeleri anketin 17 sorusunu yanıtladı. Sonuçlara göre; neredeyse ankete katılanların yarısının azalacağını söylediği “kârlılığa”; formül aranıyor. İş dünyasının bu alandaki ilk tedbiri “maliyet azaltma”, ikinci sırada “müşterilerde seçicilik” var. Ancak iş dünyasının kârlılığı artırma yolunda aradıkları çözümler farklılaşıyor. Bir taraftan yeniden kârlılığı yakalamak için “dijitalleşme, yapay zeka uygulamaları”, “mevcut iş gücü eğitimi”, “yeni yatırım” ve “Ar-Ge”ye yöneleceğini söyleyen iyimserler var. Bir taraftan da “küçülme”, “tasfiye” gibi kararları alacaklar da...

4. ÇEYREK ZORLU GEÇTİ

Öte yandan ankete göre iş dünyası 4’üncü çeyreği, 2021 yılının tamamından daha kötü geçirdi. “2021 yılında firmanızın durumu…” sorusuna yüzde 18,9’u “küçüldü” derken, bu oran son çeyrekte yüzde 24,4 oldu. Bu da yılın tamamında her 5 iş insanından birinin firmasının küçüldüğünü söylediğini, son çeyrekte ise her 4 iş insanından birinin bu yönde görüş beyan ettiğini ortaya koydu.

HER 10 İŞ İNSANINDAN 9'U "TÜRKİYE YEŞİL MUTABAKATA HAZIR DEĞİL" DİYOR

İş dünyasının hazırlanması gereken en önemli gündem maddelerinden biri de AB’nin Yeşil Mutabakatı. Sınırda karbon vergisi duvarıyla karşılaşmamak için uyum sağlanması gerekiyor. Peki; iş dünyasının uyum için stratejisi var mı? Ankette bu soruya iş dünyasının cevapları şöyle: % 41,5 “kısmen”, % 23,8 “var”, % 34,8 “yok”. Cevaplara göre her üç şirketten biri süreçle ilgilendiğini beyan ediyor. Ancak “Yeşil Mutabakat’a Türkiye hazır mı?” sorusuna yanıtlar karamsar. Her 10 iş insanından ancak biri ülkeyi hazır buluyor ve “evet” diyor.

ANKETTE HANGİ SEKTÖRLER VAR?

İmalat % 38,1, inşaat % 11,6, tarım, ormancılık ve balıkçılık % 7,3, konaklama ve yiyecek hizmeti faaliyetleri %5,2, toptan ve perakende ticaret; motorlu kara taşıtlarının ve motosikletlerin onarımı % 4, madencilik ve taş ocakçılığı % 3, ulaştırma ve depolama % 2,4, bilgi ve iletişim % 2,4, elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı % 1,8, mesleki, bilimsel ve teknik faaliyetler % 1,8, finans ve sigorta faaliyetleri % 1,5, gayrimenkul faaliyetleri %1,5, idari ve destek hizmet faaliyetleri % 1,2, eğitim % 1,2, insan sağlığı ve sosyal hizmet faaliyetleri % 0,9, diğer hizmet faaliyetleri % 15,9.

ANİ ÇIKAN SORUNLAR İŞ DÜNYASININ BAŞINI DÖNDÜRÜYOR

Enerji kısıtlamaları nedeniyle ülke genelinde OSB’lerde üretimin durduğu bir hafta içinde olsak da 2 hafta önce yapılan ankette “enerji arz güvenliği” ile ilgili bir görüş yok. İş dünyası “Türkiye ekonomisinin öncelikli olarak çözülmesi gereken sorunları”na liste başı olarak “enfl asyon”u işaret ediyor. Öte yandan sağ sayfadaki “Piyasanın en önemli üç sorunu” sorusunda liste başı yanıt daha önceki çeyreklerde hiç yer almamış “döviz kurundaki oynaklık” maddesi. Bu seçenek yüzde 74,4 (kişi/%) ile listenin ilk sırasından giriş yapıyor. Anketin kapsadığı 2021 yılının 4. Çeyreği’nde ani sorun olarak ortaya çıkan bu duruma, anket notlarında ve diğer seçeneklerinde iş dünyasının önde gelen isimleri “son dakika gelişmelerinden yorulduk” tepkisi vermiş durumda.

HER ŞEYE RAĞMEN UMUT

İş dünyası, Anadolu’nun Nabzı Anketi’nde kârlılığının azalacağını, istihdam politikasının olumsuz etkileneceğini, döviz kurundaki oynaklıktan yorulduğunu söylese de umudunu yitirmedi. Ankete katılanların neredeyse yüzde 52’si yatırıma “evet” dedi. Yatırım yapacağını söyleyenlerin yarısıysa yeni yatırıma imza atacağını söylüyor.