Uzun süredir aşırı kapasite sorunuyla boğuşan Çin’de ham çelik üretiminin kısılacağına dair piyasa konuşmalarının yeniden başlamasıyla demir cevheri vadeli işlemleri bu hafta yeniden çift haneli rakamlara geriledi. Yakın dönemde Çin’in talebine bağlı olarak oynaklık göstermesi beklenen fiyatların, artan küresel üretime bağlı olarak gelecek yıllarda 80-100 dolar/ton aralığında hareket etmesi bekleniyor.

Fiyatlar yılın zirvesinden %8 düştü 

Demir cevheri piyasası yine zayıflama döneminden geçiyor. Çin’de Tianjin teslim demirin fiyatı 99 dolar/ton seviyesine indi. Dalian Emtia Borsası’nda (DCE) en çok işlem gören Eylül ayı demir cevheri kontratı da bu hafta ton başına 700 yuanın altına geriledi. Kontrat 698,5 yuan (97,16 $) seviyesine düştü. Singapur Borsası’nda Haziran ayı demir cevheri ton başına 96,15 dolardan işlem gördü. Demir cevheri fiyatlarında yılbaşından bu yana gerileme yüzde 4 olurken, yılın en yüksek seviyesinden bu yana düşüş yüzde 8’i buldu.

Çelik üretim uyarısı endişe yarattı 

Çin Demir Çelik Birliği Başkan Yardımcısı Tang Zujun, Salı günü Singapur’da düzenlenen bir sektör etkinliğinde, Çin’in arz ve talep arasındaki uyumsuzluğu gidermek için çelik sektörünün genişlemesini kontrol altına almaya çalıştığını söyledi. ANZ analistleri, Shandong eyaletindeki bazı fabrikaların üretimi azaltmaya başladığına dair belirtilmeyen raporlara atıfta bulunarak, “Ham çelik üretim kesintileriyle ilgili yenilenen spekülasyonlar demir cevheri piyasasındaki endişeleri yeniden alevlendirdi” dedi.

Çelik üretimindeki kesintiler, çelik üretiminin temel bileşenlerinden biri olan demir cevherine olan talebi azaltabilir. Bu da orta vadede fiyatlar için aşağı yönlü risk oluşturuyor.

12-18 ay içinde 80-100 dolar beklentisi

Kredi derecelendirme kuruluşu Moody’s demir cevheri fiyatlarının önümüzdeki yıllarda 80- 100 dolar/ton seviyesinde dalgalanmasını bekliyor. Kuruluş, Çin’den gelen zayıf talebin etkisiyle fiyatlarının önümüzdeki 12-18 ayda ton başına 80-100 dolar aralığında seyredeceğin öngörüyor.

BMI analistleri zayıf talep baskısını kabul etmelerine rağmen, 2025 için ortalama yıllık fiyat tahminlerini 100 dolar/ton olarak koruyorlar.

Zira, Çin’deki çelik üretimine yönelik kısıtlamalar, inşaat sektöründeki sorunlar ve küresel ekonomik büyümedeki yavaşlamaya karşın Çin’de yeni bir parasal teşvik dalgası ve ABD-Çin ticaret müzakerelerinde olası ilerleme bir miktar iyimserliğe neden oluyor. BMI uzmanlarına göre bu durum düşen fiyatların risklerini kısmen azaltabilir.

Uzun vadede ise BMI analistleri demir cevheri fiyatlarının 2034 yılına kadar 78 dolar/tona kademeli olarak düşeceğini öngörüyor. Sebepler ise aynı; çelik üretiminde yavaşlama ve küresel cevher üretiminde artış. Dolayısıyla uzun vadeli eğilim aşağı yönlü olmaya devam etmesi bekleniyor.

Üretim 4 yılda yüzde 2.5 artacak

Fitch Solutions’ın bir birimi olan BMI, küresel demir cevheri üretim büyümesinin 2025-2029 yılları arasında hızlanmasının ve 2029 yılına kadar üretimin 2.92 milyar tona ulaşmasının beklendiğini belirtti. Bu, 2029’a kadar olan beş yıllık dönemde ortalama yüzde 2.5’lik bir büyümeyi temsil ediyor. Bu oran, önceki beş yılda yüzde 1.2 idi. Simandou projesinin devreye girmesiyle Gine’deki demir cevheri üretimindeki artışta önemli bir itici gücü olacak.

Avustralya’daki demir cevheri üretiminin bu yıl yıllık bazda yüzde 2.5 oranında artması bekleniyor BMI, Avustralya’nın küresel demir cevheri maliyet eğrisinin en alt ucunda yer almasının, tahmin döneminde düşen fiyatlara karşı sağlıklı bir tampon oluşturacağını söylüyor.

Brezilya, Rusya ve Hindistan’da da üretimin artması bekleniyor.