Şimşek enflasyondaki düşüşe ilişkin temmuz ayına işaret ederek, "Temmuzdan sonra kiralarda bir normalleşme olacak. Eğitimde de böyle" ifadelerini kullandı.

Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, katıldığı bir canlı yayında ekonomiye ilişkin önemli değerlendirmelerde bulunuyor.

Bakan Şimşek'in açıklamalarından öne çıkanlar şöyle:

"Bu programa başlarken 1 yıllık geçiş süreci ön görmüştük. 11 aydır yıllık enflasyon düşüşte. Merkez Bankası'nın 19-29 arasında bir tahmini var. Biz enflasyonun bu hedef aralığında kalmasını oldukça yüksek görüyoruz. Biz hâlâ hedeflerimize inanıyoruz.

Temmuz ayında kiralarda normalleşme olacak

Şu an enflasyon yüzde 37.9 civarında. Temel mal enflasyonuna baktığınızda ise ciddi bir şekilde düştü, yüzde 20 civarında. Gıda enflasyonu yüzde 36 civarı. Hizmet enflasyonu yüksek seyrediyor, yüzde 55 seviyesinde.

Özellikle Temmuz ayında, geçen yıl Temmuz ayında kiralar üzerindeki yüzde 25'lik üst kaldırdık, burada bir normalleşme olacak. Eğitimde de böyle.

Enflasyonun 30'ların altına ineceğini ön görüyoruz

Büyük resme baktığınızda, aşağı yönlü yıllık enflasyonun 30'ların altına, 20'li rakamlara ineceğini ön görüyoruz. Devletin belirlediği fiyatlarda da orijinal MB hedefine sadık kalıyoruz. Hedef 24 diyelim. Genelde o çerçevede götürüyoruz ya da onun çok altında. En önemli gündemimiz, en önemli konumuz hayat pahalılığıyla mücadele.

Mucize bekleyenler olabilir, gerçek hayatta böyle bir şey yok

Eleştirileri soruyorsanız bana, yapıcı eleştiriler bizim için çok faydalı. Programın en önemli hedefi enflasyonun aşağı çekilmesiydi. Şu an enflasyon düşüyor. Mucize bekleyenler olabilir, gerçek hayatta böyle bir şey yok. Gerçek hayatta kararlı, sürekli sonuç üreten bir program uygulamasını görmeleri lazım.

Programın ikinci hedefi cari açığın sürdürülebilir bir patikaya çekilmesiydi. Bunu başardık. Türkiye'nin dış kaynağa erişim sorunu vardı. Burada da çok net başarılı olduk. KKM'den çıkış sürecimiz vardı. 89 hafta oldu sanırım, sürekli bir şekilde KKM stoğunda bir azalma var.

Enflasyon hedefi tutacak mı?

Enflasyonun, Merkez Bankası'nın tahmin aralığında kalacağına inanıyoruz. Burada, enflasyonu yukarı çeken aktörler ortaya çıkarken, aşağı çekecek faktörler de belirmeye başladı.

Beklentilerde sınırlı bir kötüleşme var. Beklentiler enflasyonunda belirleyici olmaya devam ediyor.

TL'de sınırlı bir değer kaybı yaşanıyor, özellikle 19 Mart sonrası süreçte. Ancak sıkı finansal koşullar, iç talebin sınırlandırılması ve petrol fiyatları da enflasyonu aşağı çekecek faktörler arasında yer alıyor.

Petrol OVP tahmininin ötesinde düşüş yaşadı

Orta Vadeli Program (OVP) çerçevesinde varsaydığımız petrol fiyatı 84 dolar civarındaydı. Şu an, petrol fiyatlarında önemli bir düşüş gözlemleniyor ve bu düşüş, güçlü şekilde yansıyacak. Petrol fiyatları bu seviyede devam ederse, enflasyonu en az 1,2 puan aşağı çekebilir.

Beklentilerde 1 puan kadar kötüleşme var. Bu durumda, birbirini dengeleyecek bir etki söz konusu olabilir. Çıktı açıları bu anlamda enflasyonu destekleyici patikaya girmiş olacak. Geçtiğimiz iki yılda bunu yaşadık.

Firmaların fiyatlama gücü eskisi gibi olmayacak

Firmaların keyfi fiyat artışlarını da gördük. Bu fiyat artışlarını bu dönemde yapamayacaklar. Çünkü talep güçlüyken bunu yapmak kolay, ama bugünkü koşullarda yaparsanız, talep sınırlı olduğu için firmaların fiyatlama gücü eskisi gibi olmayacak.

19 Mart günü dahil olmak üzere ilk 3 gün çok ciddi çıkış oldu ülkeden, ama bir sonraki pazartesi durulmuştu. Daha sonra ABD merkezli ticaret savaşları üzerinden küresel belirsizlik ortaya çıkması, riskli alanlardan kaçışı tetikledi. Bu Türkiye'yi de etkiledi.

Programda geriye gidiş var mı?

Eğer program başarılı olmasaydı, Türkiye bu iki şoku böyle sınırlı şekilde atlatabilir miydi?

Hayat pahalılığı ile mücadele için kararlıyız. Bütçede daha iyi bir performans görmek isterim. Hükümetimizin en büyük önceliklerinden biri deprem yaralarını sarmaktır. Bu sene bütçede milli gelirde bir artış olacak. Harcama kesintileri üzerinde çalışıyoruz. Tasarruf paketi uyguluyoruz.

Gelir ayağı bizim kontrolümüzde değil, önemli ölçüde tüketime bağlı. İthalat etkili, tüketim etkili. Bizim için önemli olan harcamaların kontrol altına alınması. Dezenflasyon açısından önemli olan harcamaların aşağı yönlü tutulması.

Altın hariç cari açığımız yok

Cari açık son gelişmelerle birlikte cari açıkta artışı sınırlayacak. Dış talep yavaşlaması ihracatı etkileyecek ama iç talepteki yavaşlama ithalatı etkileyecek. Petrol fiyatındaki düşüş, cari açığı büyük oranda aşağı çekecek. Birincisi, cari açık Şubat itibarıyla 12,8 milyar dolar. Milli gelirin yüzde 1’i civarında, son derece makul bir rakam.

Altın hariç, Mayıs 2023'te cari açığımız vardı. Şubat'ta altın hariç cari açığımız yok. Altın hariç cari fazlamız var. Mücevher adı altında altın ithalatı yapıldığını da biliyoruz.