Gemi tersanesi olarak Trabzon’un Sürmene İlçesindeki Yeniçam Tersane Bölgesinde faaliyet gösteren Başaran Gemi Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi, faaliyetlerine Rasim Başaran tarafından 1937’de başlatılmış ve 22 metreye kadar çeşitli boylarda yüzlerce ahşap tekne inşa ederek, bu sektörde bilinen saygın bir isim durumuna geldi.

1975 yılından sonra değişen ve gelişen piyasa koşulları, teknolojinin gereği olarak sac gemi imalatına yönelen şirket, 1975-1990 yılları arasında, ‘Yeniay Gemi Sanayi’ adı altında, Başaran Gemi’nin ortaklığı ile Yeniay bölgesinde 80'in üzerinde çelik tekne inşa etmiştir. Başaran Gemi, 1990 yılından itibaren Rıfkı Başaran, Hakan Başaran ve Zafer Başaran birlikteliğiyle temsil edilmeye devam ediyor. 2002 yılından bu güne, Başaran Gemi Sanayi Ve Tic. Ltd. Şti adını taşıyan ikinci şirketi ile etkinliğini artırmış ve üretim kapasitesini büyüttü. Şirket; şimdi, 4. kuşakla beraber çalışmalarını sürdürüyor.

27.000 m²’lik tersane, 7000 m²’lik kapalı alana sahip şirket; yeni gemi inşa, bakım onarım, tadilat ve gemi tasarım işleri yapmaya devam ediyor. Kendi bünyesinde dizayn büro, plazma kesim tezgâhları, donanımlı torna atölyesi ve birçok teçhizata sahip olan firma, yıllar içerisinde edindiği bilgi, tecrübe ve nitelikli çalışanlarıyla özel isteklere uygun gemi tasarımı ve imalatı yapmaya devam ediyor.

TALEBE GÖRE ÜRETİM

Başaran Gemi Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi Kurucu Ortağı Rıfkı Başaran, birçok farklı amaca hizmet eden gemi inşa ettiklerini ifade ederek, “Her çeşit balıkçı gemileri, yük gemileri, römorkör, feribot, yat, megayat, katamaran tipi yolcu taşıma amaçlı ve hizmet amaçlı gemilerin imalatı yapıyoruz. Gemilerin bakım, onarım ve tadilatı da talep edilen özelliklerde gerçekleştiriyoruz. Müşteri isteğine uygun olarak tasarımlarını da yaptığımız balıkçı gemisi imalatında tercih edilen birinci tersane olduğumuzu rahatlıkla söyleyebilirim. Her sezona 4-5 tane balıkçı gemisi yapıyoruz. Başaran Gemi; Türkiye'nin en büyük balık avcı gemilerinde, 40 metre üzeri boyda, yeni inşa sayısı 40'ı aşmış ve bu gemiler 1000 grosa ulaşmıştır. Şu anda balıkçı gemilerinde 50 metre boy sınırlaması var. Talep olursa daha büyük gemileri de yapabiliriz” dedi.

İHRACAT GURURU

Şirketin ihracatta da önemli çalışmalara imza attığını dile getiren Başaran, “Yıllar içinde yurtdışına da üretim yaptık. Yurt dışına teslim ettiğimiz birçok gemimiz var. 1992-2000 yıllarında Yunanistan'a 6 adet feribot ihraç ettik, 2012 yılında 97. yeni inşasını Danimarka’ya dalış destek gemisi olarak ihraç ettik. 2020’de Romanya için 44,60x18m katamaran tipi yolcu gemisi ihraç ettik.1990-2022 yılı aralığında, 130 adet gemi inşa edilerek teslim edildi. Bunun yanında kızağa çekilerek; 70 'in üzerinde tadilat, en az 400 bakım onarım 450'den fazla ana motor montajı ve torna bölümünde ise 250'den fazla yeni şaft-kovan takımı işi gerçekleştirmiştir” diye konuştu.

KALİTELİ ÜRETİM, NİTELİKLİ ÇALIŞANLAR

Dönemsel farklılıklar göstermekle birlikte 170 kişiye istihdam sağladıklarını kaydeden Başaran, “Meslek ve çıraklık okullarından da yetişmek üzere stajyerlerimiz var. Sektörün beyaz yakalı çalışanlardan yanın da yetişmiş mavi yakalılara ihtiyacı var. Biz de bunun için çalışmalarımızı yürütürken bir yandan da bir nevi okul görevindeyiz. 2023 yılında asgari ücretteki değişiklik ve performans değerlendirmelerine de bakarak maaş zam oranını ortalama %40 olarak belirledik. Çalışanlarımıza çalışma motivasyonu sağlayabilmek ve en önemlisi emeklerinin karşılığını vermek üzere maaş politikamızı belirliyoruz. Üretimde ise malzeme ve işçiliğe önemli tutuyoruz. Kaliteli üretimin nitelikli ve tecrübeli çalışanlardan geçtiğini düşünüyoruz. İşçilik kalitemizi korumak adına çalışanlarımızın mesleki ve çalışma ortamına uyum açısından gerekli eğitimleri almalarını sağlıyoruz. Dünya standartlarında işçilik yapıyoruz. Malzeme ve işçilik konusunda asla taviz vermeyiz” şeklinde konuştu.

YENİ İMZALAR ATILDI

“Nitelikli çalışanların yanında oldukça zengin makine gücüne de sahibiz” diyen Başaran, “Bu yılki yatırım konumuz donanımıza ek olarak daha yüksek tonajlı ve yeni model vinçleri bünyemize katmak. Bu iş için ciddi bir bütçe ayırdık. Ekonomik kriz, bizi de etkiledi elbette. Malzeme fiyatları, malzeme tedarik fiyatları ve genel giderlerimiz artış gösterdi. Gemi donatımında kullanılan birçok malzeme, makine ve ekipman mevcut ve bunların birçoğu dövize endeksli olarak fiyatlandırılıyor. Artan döviz kuru gemilerin donatım maliyetlerini de bu oranda arttırmış oldu. Bu da sipariş sayısını ve projelerin sözleşme sürelerini etkiledi. Devam eden işlerimiz ve aldığımız yeni siparişlerimiz var. İş olduktan sonra aşılamayacak zorluk yoktur. 2022 yılında başladığımız ve devam eden projelerimiz yanında 2023 yılı için yeni inşa sözleşmeleri imzaladık. Ayrıca bakım onarım ve tadilat faaliyetlerimiz de devam ediyor” ifadelerine yer verdi.

YAPTIĞIMIZ İŞİ SANAT OLARAK GÖRÜYORUZ

“Yaptığımız iş bir zanaat işi ama biz sanat olarak görüyoruz” diyen Başaran, şu ifadelere yer verdi: “Her bir proje de özenle çalışıyoruz.  Başaran Gemi için sloganımız ‘Çeliğin Sanata Dönüştüğü Yer’dir. Yapmış olduğumuz işler sektörde kendini gösteriyor. Çoğunlukla iş taleplerini yine kendi yapmış olduğumuz işlerle sağlıyoruz. Yaptığımız işleri görsel olarak sunmayı seviyoruz. Meraklılarının takip edebilmesi için üretim aşamalarını paylaşıyoruz. Yaptığımız ve yapacağımız projeleri web sitemizden ve sosyal medya hesaplarımızdan takip ediyorlar.”

Yaren kaya