1-İki apayrı Türkiye tablosu...

Ege’de Kılıçdaroğlu lehine % 53-%39 olan sonuçları alıp, Türkiye’nin % 1 sonuçları ile  buluşturunca, bulgular Millet İttifakı (Mİ) lehine çıkıyordu. Oysa, gelir / yaşama alışkanlıkları / kadın-erkek eşitliğinde heterojen (türdeş olmayan) bir ülke tablosunda ‘’ benzeşme ortak paydaları’’ olmuyor.

2-Güvenlik konusu, ekonomik sorunlara baskın çıktı...

68 il ‘’Enflasyonu çöz!‘’ diyen bir siyasal talep oluşturmadı( Siyasal talep deyimi rahmetli Prof. Kenan Bulutoğlu’nundur).   

3-‘’Onun verdiğine ben 1 fazlasını  veriyorum’’diyen M.İ. formülü geçerli olmadı….

Örneğin Sn. İmamoğlu‘nun çoşkulu karşılandığı 7 Karadeniz ilinde AK parti 1. çıktı.

Türkiye’de çeşitli  adlar altında parasal destek alan 15,3 milyon insan var. 25,3 milyon haneli Türkiye’de  destek alanlar, hanelerin  yüzde 60’ı.  Bu nüfus kümesi  oylarıyla ‘’ biat’’ (bir kişinin egemenliğini kabul etmek) etmeyi yeğledi. Yazar Cengiz Aymatov bu davranış şekli için  mankurtlaşmak  deyimini kullanır. 

15,3 milyon para alan insan, C.İ’nın 12,1 milyon olan parti üye sayısıyla da örtüşüyor, bağlılığın siyasal tabanı da var.

4-Milliyetçi + Milli Görüşçü sağ, siyasal konumunu perçinledi…

MHP‘nin 5,4 milyon, Sn. Sinan Oğan‘ın 2,8 milyon, Yeniden Refah  1,5 milyon oyla, Sedat Ergin ifadesiyle ‘’dip dalga etkisi ‘’ yarattı.Sn.Oğan’ın milliyetçiliği vurgulamak yerine, sıcak ve gerçekçi söylemi, genç seçmenleri cezbetti.

5-Anketçiler yanılmadı…

14 yoklama kuruluşunun 8’i Sn.Erdoğan’ın % 45’i, 14 kuruluş Sn. Kılıçdaroğlu’nun % 44 ‘ü aşacağını ölçtü. Ölçüm hatası Sn.Oğan kaynaklı. Sadece 2’si  Sn Oğan’ın % 5 ve üstünü alabileceğini gördü. Ölçüm hatasından çok, ya ‘’denek kotası’’ yanlış ya da onlara soru yöneltilirken ‘’güdüleme’’ var.

6-CHP‘nin %30 ve üstü olduğu 10 il, kişi başına gelirin 10 bin dolar ve üstü olan iller…

Seçmenler ancak 10.000 dolar ve üstünde gelirle ‘’özgür irade‘’sini yansıtıyor. ‘’Devletin Kurucu Partisi ‘’CHP ise misyon dışı. CHP, 1885’te kurulmuş olan Hindistan’ın  kurucu devlet partisi  Kongre Partisi ( INC) ile benzeşiyor. INC, 543 sandalyeli Meclis’te günümüzde sadece 50 mv var, fiilen ‘’varla yok’’arasında.  

7-Deprem Bölgesinde  ‘’biat olma‘’ekonomik  koza ördü…

Biat ilişkisi deprem havzasında  ‘’yaşama ön koşulu’’ oldu. ’’Beni seç, sen de yaşa ‘’ diyen ‘’al-ver’’ ilişkisi, 6 ilden 5‘inde Sn. Erdoğan’ın önde çıkmasını sağladı (Hatay’da Sn. Kılıçdaroğlu önde).

8-‘’Pakistanlaşmak‘’ kararı mı verildi?

231 milyonluk Pakistan’ın toplam ulusal hasılası Türkiye’nin ancak yarısı 348 milyar Ş ve üretmeyen bir ekonomi. Kişi  başına geliri 1,600 $ insanlar tüket(e)miyor. 1980-2023 dönemi gerçek büyüme oranı  binde 5, ekonomi büyümüyor. İnsangücü sermayesi notu (HCI) 1 üstünden 0.4, kırık. Alt orta gelir grubu nüfusun %37’si, ülke yoksul. Yokluk içinde yüzen  bu kapalı  ekonomi dünyada atom bombası yapan 9 (yazıyla dokuz) ülkesinden biri ama siyasal anlamda sürekli kargaşa içinde, can ve mal güvenliği yok.