Ekonominin teslim edildiği yeni yönetimin hareket kabiliyeti bunu belirleyecektir. En azından PPK toplantısında alınacak olan faiz kararı tartışılır oldu. Öncesinde ne olacağına piyasa çok odaklanmıyordu. Daha doğrusu odaklansa bile ileriye dönük yapılacak olan planlarda herhangi bir etkisinin olacağını düşünmüyordu.

Yakalanan bir rüzgar olduğu aşikar. Bu rüzgar ile alınan kararlara odaklanıldığı da doğru. Bu durumda faiz oranlarının ne olacağına dair herkesin kendince bir beklentisi var. Ama tahminde bulunmak ; aralıklar belirtebilmek bile çok zor. Bank of America Türk Lirası’nda uzun vadeli pozisyon alabilmek için hiç de kolay olmayan şartlar öne sürdü. Bunlardan birincisi politika faizinin %40 ve üzeri bir seviyeye çekilmesi. Şuan %8,5 seviyesinde olan faizin yeni seviyesinin bu kadar yüksek olmayacağı kanaatindeyiz. Fakat en azından yapılacak olan artışın piyasaya güven veren bir seviye olması gerektiğidir. Yoksa şuan için beklenti yaratan PPK toplantısı da ileride piyasa aktörlerinin ilgi alanında olmayan rutin toplantılar haline gelecektir.

Bank of America tarafından açıklanan diğer bir beklenti de dolar’ın 25 TL seviyesinin üzerine çıkması. Bu seviye için çok fazla yolumuzun kalmadığını söyleyebiliriz. Üçüncü bir şart ise ekonominin dolaylı olarak müdahalelerden vazgeçmesi ve firmaların döviz alımlarını kolaylaştırması. Burada biraz duralım. Eskiden bankalar için ihracat yapan ve döviz geliri olan firmalar öncelikli firmalardı ve hesaplarında mevduat bulundurmaları bankaların döviz ihtiyaçları açısından önem taşıyordu. Şuan olan ise bankaların bu mevduatları minumum düzeyde tutmaya çalışmaları ve müşterilerine bu yönde  talepte bulunmaları. Döviz alımlarında ise firmalara limit belirtilmekte ve talep ettiğiniz tutarları tamamlamak zaman almaktadır. Seçim öncesi ve sonrası durum her ne kadar birbirinden farklı ise de tam bir iyileşme söz konusu değil. Dövizle borcu olan firmalar açısından bu durum ayakta kalabilmeleri ve sağlıklı bir finansal yapıya kavuşabilmeleri açısından önem taşımaktadır.

Tüm bunlar gerçekleşirken asgari ücret belirlenmesinde 500 dolarlık bir hedef belirlendi. Devlet büyüklerimiz seçim sonrası kurun bu seviyelere geleceğini tahmin etmiyordu sanırım. Kendi ülkemizde belirlenecek olan ücretleri farklı bir para birimi ile belirlememizde sizce de bir hata yok mu? Asgari ücretin 500 dolar seviyesinin üzerinde olması yönünde de çalışma yapılabilir. Herkesin hakettiğini aldığı ve insanca yaşayabileceği bir gelire kavuşması en doğal hakkı. Fakat bu seviyenin farklı bir para biriminden ifade edilmesi zaten güven tazelemesi gereken para birimimiz açısından çok da doğru bir yöntem değil.

Önümüzde üzerinde çalışılması gereken ; düzeltmek için çaba harcanması gereken bir tablo var. Bu tabloyu döviz gelsin de nasıl gelirse gelsin mantığı ile düzeltmeye çalışırken ; kaş yapayım derken göz çıkartırız. Kabul edilmesi gereken bir şey varki o da dövize olan ihtiyacımız. Döviz ülkemize gelirken hangi yoldan gelecek ; bu daha önemli bir konu. Yatırımın kalitesi döviz gelirlerimizin sürdürülebilirliğini gösterecektir. Tek seferde ödenmek üzere ülkeye gelen döviz bizi çabuk terkeder. Yatırım gelmeli ve bu yatırım istihdama dönüşmeli. Aksi takdirde içinde bulunduğumuz sarmal kendini tekrarlayıp duracaktır. Borçlandığınız sürece söz söyleme hakkınız olmayacaktır. Gelen yatırımları gelir getirici sektörlere aktarmak ve yeni borçlar eklemememiz gerekmektedir.

Önümüzdeki hafta PPK toplantısından önce Cuma günü bankalarla görüşmeler olacak. Bankaların elinde mevcut olan düşük faizli borçlanma kağıtlarının ; faiz arttırımı  olması durumunda bankaları nasıl etkileyeceği belli olacaktır. Bu durum da piyasalara verilecek olan mesajların ne doğrultuda olacağını gösterecektir. Piyasada mevcut belirsizliklerin bir anda ortadan kalkmasını beklemesek de ; azaltıcı önlemlerin hissedilmesini bekliyoruz.