Raydan çıkması, 2 Dünya Savaşı yıllarıdır… Peron adlı bir delibozuk albay  Arjantin’e  dünyayı zaptedeceği  hayalini pompaladı.

Bu yıllarda Hitler kaçkını Nazi ünvanlı faşistlerin sığınma yerinin  Arjantin olduğunu  biliyoruz.

Sonrasında koyver gitsin…

Son 100 yılında 10 adet moratoryum ( mali iflas kararı ) var.

Her moratoryum beraberinde askeri darbeleri getirdi.  Bu darbeler ‘’ Plaza de Mayo Meydanı Anneleri ‘’ ve  1976-1983 arası varolan  Kirli Savaş ( Dirty War) ve uçaktan denize atılan 30.000 siyasi mahkumuyla ünlü.

Darbeciler, ABD’den ithal uzman kullanmayı çok sevdi. Bunlardan biri olan D.Cavallo 1991’de pezo’yu  ABD dolarına bağladı, ‘’dolarize‘’ etti.  Ve bu uygulama 2002’e dek sürdü.

Bu ekonomik iflası çok perçinledi.

Bu dönemde ‘’herkese sosyal yardım’’, ‘’devleti genişletmek’’, ‘’fiyatları yükseltmemek adına hayvan ve et ihracatını dondurmak’’ gibi akıl almaz  Zati Sungur Hünerleri de denendi.

Ondan / Bundan / Şundan bıkmış olan Arjantin halkı  ‘’burnuna dek rüşvet  batağına batmış karı-koca Kirshner çetesinden kurtulmak’’  Için 2023’de Javier Milei (doğ.1970) isminde ne idüğü belirsiz ama azgın muhafazakar ve daha ‘’denenmemış’’ birine karar verdi.

Vaatleri çok saydamdı: Ekonomik felaketi önleyecekti…

Devleti küçültecek, enflasyonu önleyecek, peso’yu değer kaybından kurtaracaktı...

Devleti küçültü! Bakanlıkların yarısını kapattı, 20 KİT’i tasfiye etti, 55.000 kamu çalışanı işsiz kaldı.

Enlasyonu düşürdü! Binlerde seyreden oran şu an % 219.

Parayı değerli kıldı: Günlük ayarlamalarla  ‘’ dolara hücum’’ eğilimi durdu. 1 dolar şu an sadece 1.432 pezo. 2023’de bu 698 pezo idi.

Ekonomi disipline oldu: Ama büyüme hak getire ve büyüme eksi  %1.7 ‘de.

Ve bu doğal kaynak zengini ülke  sadece 633 Milyar $’lık ulusal gelirle yetiniyor. Kişi başına gelir sadece 13.800 dolar. Ülke ‘’orta gelir  tuzağı‘’ içinde.

Borçlarını doğru dürüst  bilmiyoruz… IMF’e rakam göndermeyen ‘’ tek dünya  ülkesi ‘’.

Milei’nin 2025 genel seçimlerini kazanması söz konusu değildi…

Başkan Trump onu Beyaz Saray’a çağırdı. Onu övdü ve eline  bir ‘’çek’’ tutuşturdu. Bu  seçimler üstünde  bir ‘’doping ‘’ yarattı, % 40  oy aldı.

Miliei şimdi ‘’2. Nesil Reformları’’ na hazırlanıyor. Onun diliyle ‘’ Elektrikli Testere Uygulaması’’.

Ne yapacak?

*Emeklilik sistemini budayacak.

*İşe alma ve atma eylemini kolaylaştıracak.

*Tüm dolaysız vergiler kaldırılacak, iş dolaylı vergilere kalacak, yük vatandaşa binecek.

‘’En zoru geride kaldı! ‘’diyen şarkıcı+kaleciden olma Başkan Milei için ‘’zor‘’ un ne olduğunu  bilmiyoruz.

Ama o İtalyan vatandaşı, onun için ‘’zor‘’ yok!  

Zoru gördüğünde iltica edecek ve  kurtulacak.

Yaşar Kemal diyor ki: Siz demokratlık oynuyorsunuz, siz milliyetçilik oynuyorsunuz. Ne demokrat, ne de milliyetçisiniz.

Not 1: ABD, iklimin geleceğini görüşen Brezilya‘da düzenlenen COP’a heyet yollamadı. (Ama) Karayip’lere ‘’uyuşturucu trafiğini engelleme gerekçesiyle’’ donanmasını gönderdi.

Not 2: Cezayir, Almanya’nın ‘’ arabucuğuyla’’ Fransız yazar B. Sansala’ya özel af uyguladı, serbest bıraktı.

Not 3: ‘’Rekabetçi üstünlük‘’ için Türkiye’den Mısır’a 3 milyar $ yatırımla 200 şirket göç etti, yatırım göçü sürüyor.