Ancak kocaman Karadeniz Bölgesi’nde en büyük ilk 500 sanayi kuruluşu arasına sadece 18 firma giriyorsa bölge siyasetçileri, vali, belediye başkanları yatırımcıya gerekli yatırım altyapısını, arazi imkânlarını sunmamasından kaynaklanan gerçekleri çok iyi görmeleri gerekiyor. Örnek olarak sadece Ordu’da iş dünyası 6 yılı aşkın yeni OSB’nin hayata geçmesini bekliyor. Bu tablonun yaşandığı ilin Valisi, siyasetçisi, ağzıyla kuş tutsa bölge ekonomisi adına sınıfta kalmış olur. Karadeniz’in ihtiyacı olan gündemine yatırımı, istihdamı sağlayacak iş dünyası temsilcilerinin yatırımcıların önünü açacak, liderlik yapacak dinamiklere ihtiyaç var. Bu olmadığı zaman sadece ilimizden bir tane sanayi kuruluşu en büyük 500 sanayi içine girerken Karadeniz’den toplamda 18 sanayi kuruluşu girmesi Karadeniz Bölgesi’nin kan kayıp ettiğinin en büyük gerçeğidir. Dileriz bu tablodan ilin dinamikleri gerekli dersleri çıkarır. Şimdi İSO’dan yansıyan gerçeklere bakalım.

TL'deki kayıp ve enflasyon finansman giderlerini artırdı

İSO 500’ün finansman giderleri Türk lirasındaki değer kaybı, enflasyondaki artış ve faiz oranlarındaki yükselişin etkisiyle yüzde 135 oranında artarak 89 milyar liradan 209 milyar liraya yükseldi. Aynı yılda faaliyet karındaki artış yüzde 139 ile daha yüksek gerçekleşti. Böylece finansman giderlerinin faaliyet karına oranı hafif düşüşe rağmen son yıllarda olduğu gibi yüzde 60’ın üzerinde kaldı.

Toplam borçlar yüzde 71 büyüdü

İSO 500'ün ana bilanço göstergesine göre, 2021 yılında İSO 500’ün aktif toplamı yüzde 65,4 artarak 1,3 trilyon liradan 2,1 trilyon liraya yükseldi. Aktifler içerisinde ana kalemlerde dönen varlıklar yüzde 74 artışla 821 milyar liradan 1,4 trilyon liraya ulaşırken, duran varlıklar yüzde 51 artışla 467 milyar liradan 706 milyar liraya yükseldi. Özkaynaklar 407 milyar liradan 624 milyar liraya yükselerek yüzde 53 artarken, toplam borçlar 881 milyar liradan 1,5 trilyon liraya çıkarak yüzde 71 büyüdü.

KDV yükü yüzde 91 arttı

İSO 500’ün üzerindeki devreden KDV yükü yüzde 91 gibi büyük bir artışla 24 milyar liraya yaklaştı. Kar eden kuruluş sayısı 405 olurken, faiz, amortisman ve vergi öncesi kar elde eden firma sayısı ise 489 oldu. Yine İSO 500’de teknoloji yoğunluğuna göre yaratılan katma değer dağılımına göre, en yüksek payı yüzde 33,3 ile düşük teknoloji yoğunluklu sanayiler almaya devam etti. Bununla birlikte orta-düşük ve orta-yüksek teknolojilerin payının yüzde 53’lerden yüzde 60’lara yükselmesi de teknolojik dönüşüm açısından umut verici oldu. Diğer yandan yüksek teknoloji yoğunluklu sanayilerin payı yüzde 6,4’ten yüzde 6,1’e geriledi.

Anadolu ağırlığını artırıyor

Yatırımlar Anadolu’ya kayarken Ordu gibi 6 yılı aşkın OSB’yi hayata geçiremeyen iller bu yatırımlardan maalesef yararlanamıyor. Bu işler vizyon ve misyon meselesidir. Vizyonunuz ne kadar geniş olursa ilinize gelen yatırımlar o kadar artar. Bu gerçeği illeri yöneten dinamiklerin çok iyi görmesi gerekiyor. Ayrıca İSO 500’de yer alan kuruluşların bağlı olduğu oda bilgilerine göre sıralanması sonucu sanayideki ağırlığın Anadolu lehine geliştiği görüldü. Son yıllarda sayısal olarak düşüş eğiliminde olmasına karşın en büyük pay 158 firma ile halen İstanbul Sanayi Odası’na ait olurken, İstanbul’u 41 kuruluş ile Kocaeli Sanayi Odası ve 40 kuruluş ile Ege Bölgesi Sanayi Odası izledi. Bu odaları da 33’er kuruluş ile Ankara Sanayi Odası ve Gaziantep Sanayi Odası, 18 kuruluş ile Kayseri Sanayi Odası ve 16 kuruluş ile de Bursa Ticaret ve Sanayi Odası takip etti. Gördüğünüz gibi listede Karadeniz’i yazamıyoruz. Bu tablodan herkesin gereken dersi çıkarmasını ülkemiz ve bölgemiz adına diliyoruz.

 HAFTANIN SÖZÜ

Zaman en iyi yazardır. Her zaman mükemmel sonu yazar.