28.04.2023

Yaklaşan İstanbul depremi ve siyasiler

Ülkemiz deprem ülkesi olmasına rağmen ülkemizde Afet Bakanlığı olmaması çok büyük bir eksikliğimiz. 14 Mayıs seçimlerini kim alırsa alsın ilk işi afetlerden sorumlu bir bakanlık kurmak olmalıdır.

Ülkemiz ekonomisini ayakta tutan, ülkemizde toplanan verginin tek başına %60’dan fazlasını ödeyen  deprem olan 11 ilden daha fazla nüfusun 20 milyona yakın İstanbul’da olduğu gerçeğini hatırlayarak İstanbul’dan Anadolu’ya büyük sanayi kuruluşlarını ve nüfus göçünü başlatarak ülke ekonomisini ayakta tutmak depremden daha az insan kayıbı için acilen önemli adımları atmamız gerekiyor. Ama bizim gündemimizde acı gereceklerimizi görmektense unutma hastalığımız devam ederek sanal gündemlerle zamanı iyi değerlendirmek yerine, yeni acıları bekleyen bir pozisyonda olmamız gerçekten ülkemiz adına en büyük acı gerçek. Bakın, Dünya gazetesinden ekonomi yazarı Naci Bakır yazısında, ülkemizde toplanan verginin  büyük bir kısmının İstanbul’da toplandığı gerçeğini ayrıntılarla yazmış. Çok kısa bir bölümünü hatırlatmak isterim.

Devletin, yılın ilk çeyreğinde ülke genelinde tahsil ettiği toplam 631 milyar liralık vergi gelirinin yüzde 45,6 oranındaki 287,7 milyarını tek başına İstanbul sağladı. Vergi gelirindeki payda İstanbul’un en yakın takipçisi yüzde 11,1’le Kocaeli ve yüzde 11’le Ankara. En çok vergi ödeyen 10 il toplam tahsilatta yüzde 88,5 pay alırken, 71 ilin toplam payı sadece yüzde 11,1’de kaldı.

Ülke nüfusunun 15,9 milyon kişi ile yaklaşık yüzde 19’unun yaşadığı, ancak sanayisi, ihracat, hizmetler ve finanstaki payı ve toplamda milli gelire katkısı bunun kat kat üzerinde bulunan İstanbul, Türkiye ekonomisini sırtlamaya devam ediyor. Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın son açıkladığı bütçe verilerine göre İstanbul, yılın ilk üç ayında ülke genelinde tahsil edilen toplam 631 milyar liralık verginin 287,7 milyar lira ile tek başına yüzde 45,6’sını sağladı.

Başka deyişle devletin kamu harcamalarını finanse etmek için yurttaşlardan topladığı her 100 liralık verginin yaklaşık 46 lirasını bu il ödedi. İstanbul’dan yapılan vergi tahsilatı geçen yılın eş dönemine göre yüzde 39,3’le genel artışın üzerinde bir büyüme kaydetti.

Vergi türlerine göre İstanbul’un, üç aydaki gelir, kurumlar, veraset ve intikal, motorlu taşıtlar, değerli konut gibi doğrudan vergilerdeki tahsilatta payı yüzde 53,5; KDV, ÖTV gibi dolaylı vergilerdeki payı da yüzde 43,1 oldu.

Kurumlar vergisinin yüzde 75’i

İstanbul Sanayi Odası’nın (İSO) belirlediği ilk 500 büyük sanayi kuruluşunun 169’u, ikinci 500 sanayi kuruluşunun da 138’ine ev sahipliği yapan İstanbul, ocak-mart döneminde ülke genelinde elde edilen toplam kurumlar vergisi tahsilatının 11 milyar 389,4 milyon lira ile tek başına yüzde 74,6’sını karşılarken, ilin aynı dönemdeki gelir vergisi tahsilatındaki payı da 63 milyar 199,2 milyon lira ile yüzde 53,9 oldu. Doğrudan nitelikteki diğer vergilerde üç aylık tahsilata göre, toplam değerli konut vergisinin yüzde 94,6’sını, veraset ve intikal vergisinin yüzde 60’ını, motorlu taşıtlar vergisinin yüzde 30’unu İstanbul ödedi.

ÖTV’nin yarısı İstanbul’dan

Dijital hizmet vergisinin tamamı İstanbul’dan

Bu tablo ortayken 1999 yılından Düzce depreminden sonra gerekli yasalar çıkmasına rağmen hiç deprem olmayan bir ülke gibi yaşayarak Dünya’da dikkat çeken bir ülke olarak siyseilerimizi bizlere bu acı tabloyu layık gördükleri için hepsini aynaya bakmaya ve yeni acılar yaşamadan gerekli tedbirleri almaya bu acı dersi birdaha bu ülkeye yaşatmamaya çağırıyor, ülke olarak söylem değil eylem görmek istiyoruz.

14 MAYIS SEÇİMLERİ ÖNCESİ YATIRIMLAR DURDU

Ekonomi gazetesinde Şeref Oğuz ülke genelinde sanayicinin iş dünyasını durumunu seçimlerden dolayı yazısından çok güzel özetlemiş.Ülke genelinde olduğu gibi Anadolu’da da krediye ulaşamayan sanayici gözünü seçimlere dikmiş durumda. Şirketler sermayesini koruyabiliyor, müşterisini tutabiliyorsa kendini başarılı sayıyor. Seçim sonrası sanayici ne mi bekliyor? Ulaşılabilir kredi bekliyor. Halen günü kurtarmaya çalışan sanayiciler nakde ulaşmak, kredi bulma konusunda sorun yaşıyor.

Sanayici seçim sonucunda ne bekliyor?

Sanayicilerin seçim sonrası en önemli beklentilerinden biri, ulaşılabilir kredi imkânlarıdır. Ayrıca, döviz kurlarında ve enerji fiyatlarında iyileşme beklentisi var. Krediye ulaşamayan sanayici, gelişemiyor. Öz sermayesi yetersiz olanı ise güdük kalıyor ya da küçülüyor.

Türkiye'deki sanayicilerin mevcut durumu nedir?

Türkiye'deki sanayiciler, kısa vade döngüsünden çıkmaya çalışıyor ancak sürekli olarak bir bürokratik çelmeye takılıyor. Bugünü kurtarma çabaları yarının harcanmasına neden oluyor. Hele ki seçim süreçlerinde bürokratik oligarşi, zaten yığınca derdi olan sanayiciye ilave baş ağrısı oluşturuyor.

Haftanın sözü

Hiçbir zaman kötü insanlar yüzünden iyi bir insan olmayı bırakma.

Yazarın Diğer Yazıları

Karadeniz'in İlk ve Tek Ekonomi Portalı

Okumak İçin Resimlere Tıklayınız.
Kapat
× Anasayfa Abone ol Tüm haberler Ekonomi Bölgesel Şirketler Gündem Belediye Sektörler Politika e-Dergi e-Gazete Web TV Künye Karadeniz sohbetleri Yazarlar