Osman İkiz  dostum  ‘’Muffy’nin  Sevdası Caz ‘’ adlı eserinin   Cumhuriyet Kitapları tarafından yayınlanıp İzmir Kitap Fuarı’na yetiştiği  bilgisini verdi. Bana  anlamlı bir bilgi de aktardı: Bilim donmuş toprakların erimesiyle  bir de metan gazının atmosfere salınacağını ortaya çıkarmış. Metan gazı, havaya yayılan CO2’den 23 kat daha etkili….

Evet, uzun yıllar İsveç Radyosu’nun Türkçe yayınlarını yöneten dostumun  sözleriyle ‘’ tehlike çanlarının yankısı arşı sardı’’. 

Amazon Ormanları  gezegenimizin  akciğeri. Bu akciğer  21.yy’da  son 23 yılda nefes alma kapasitesini % 6.7 yitirdi. Rakamlandırırsak, 9 milyon hektar  alan içinden 282 bin km2  yitip gitti. Burada yasa dışı madencilik yapan 20 bin maden ocağı var. Alanlarını genişlettikleri kadar maden çıkarabiliyorlar, olay bu kadar basit.

‘’Ortak Geleceğimiz’’i Amazon Ormanları üstünden gözlemek çok kolay….

Amazon’lar yüzyılımızın başında kurtulur gibiydi. Geçen döneminde  Brezilya Devlet Başkanı Lula 1.2 Milyar $’lık bir ‘’ Amazon Fonu ‘’ oluşturdu. 2004-2012 döneminde ormansızlaştırma hali  % 80 azaldı. Derken, Bolsonara adlı  hak / hukuk tanımaz kişi devlet başkanı oldu. ‘’Amazon Ormanını Yakanlar Affını’’ çıkardı. Maden ocaklarının hepsi affa uğradı, bu ocaklarda çalışan 300 bin insana gün doğdu. Yazar H. Araujo ‘’Master of the Lost Land’’ adlı yeni eserinde  yangınlar ve yasa tanımamazlıktan oluşan bir ‘’ çifte lav’’ dan söz eder.Bu ‘’ çifte lav’’ bu afla köpürür oldu. Kurals açık : Yakılan ormanın yarattığı sosyal maliyet,  kazancın 30 katı ve  giden orman yerine gelmiyor…

Yeni araştırmalar ormanların  yaklaşık 50 bin yıl önce donmuş ‘’zombi virüsler’’i barındırdığını ortaya çıkardı. ‘’Viruses’’ adlı derginin Şubat sayısında  bu zombi virüslerin  iklim değişikliğiyle  oluşan erimeyle yeniden ortaya çıkabileceğini belirledi.Sibirya’da donmuş toprağın çözülmesi sonrası ren geyiklerinde görülen şarbon hastalığı  buna bir kanıt. Donmuş tabaka olan permafrost  alanlarda çözülme sürecinin hızlanmasıyla  bulaşıcı virüslerin ortaya çıkışını hızlanacak.

Ormansızlaştırmayı önleme  yolunda  toplu  fon ve hibelerin  sınırlı bir etkisi var. Paraların büyük bir kısmının  alıcı ülkenin merkezlerinde ve bürokrasi  eliyle çar-çur olduğu  biliniyor.  Bu bölgelerde   yaşayan insanların  yerelinde desteklenmesi çok anlamlı. Buysa büyük fonlardan çok   sürekli  küçük destekler ve  eylemler gerektiriyor. İkincisi,  gelişmiş dünyanın peyderpey yürürlüğe soktuğu  karbon vergilerini buraya aktaracak mekanizmaların kurulması gerek. Bu konuda BM ‘nin  yapacağı  ‘’hakemlik’’ çok önemli.

Ortak  Geleceğimize  ‘’ortak’’ olarak bakmadan çıkış yolunun olmadığını hissetmemiz gerekiyor.

Yaşar Kemal çınarımızdan gelen ses ise  ‘’Bizim işimiz halka inanmak.İki büyük güç vardır: Doğa ve halk…Biz demokrasiye inanıyoruz, çünkü halka inanıyoruz’’ diyor.