1 Ocak 2023 tarihinde, ABD’nin Alabama eyaletinde Montgomery Bölgesel Havalimanı’nda bir yer hizmetleri görevlisi, Montgomery’den Dallas’a gitmesi planlanan uçağın çalışan motorunun içine çekilerek dikkatsizlik sonucu maalesef feci şekilde can verdi.

2015 Aralık ayında, Hindistan’ın Mumbai kentinden Haydarabad kentine gitmeye hazırlanan bir yolcu uçağının yardımcı pilotu motorları erken çalıştırınca, bir havalimanı çalışanı motora kapılarak can verdi. Chhatrapati Shivaji Havalimanı’nda meydana gelen trajik olayda, pilot kendisine verilen sinyali yanlış anlayınca, motoru erken çalıştırdı. Bu sırada jet motorunun önünde uçağı sefere hazırlamakla uğraşan görevli, oluşan korkunç vakuma kapılarak motor türbini içinde feci şekilde parçalanarak can verdi. 

2013 Aralık ayında Singapur’daki Changi Havalimanı’nda Mumbai’den gelen uçak, yolcu körüğüne yanaştığı sırada motorlarından biri, park alınandaki boş bir konteyneri içine çekmişti. 

2011 Ağustos ayında, Yeni Zelanda’da Blenhiem bölgesindeki Woodbourne tesisinde jetin rutin kontrollerini yapan bir mühendis, motorun kendisini içine çekmesi sonucu öldü. 

2006 yılında, El Paso havalimanında yaşanan trajik olayda, yolcu uçağı kalkışa hazırlanıyordu. Motorun çalıştığını fark etmeyen bir apron görevlisi, motorun önünde durdu ve olan oldu. Feci kazada uçağın motoru o sırada uçağa takılı bile değildi ancak yine de test alanında çalışır vaziyetteydi.

Güvenlik, havacılıkta yer alan herkesin birinci önceliğidir. İnsanlar bazen heyecandan yahut aceleden olsa gerek, havaalanlarında dikkatsiz şekilde davranabiliyor ve güvenlik protokollerini ve ikazları göz önünde bulundurmadan maalesef uçağın etrafında veya altında dolanabiliyor, selfi ve fotoğraf çekerken etraflarında büyük tehlikeleri maalesef fark edemeyebiliyorlar. 

Uçak motoru bıçakları son derece güçlü bir madde olan titanyumdan yapılıyor. Bu bıçaklar motorlar çok yavaş şekilde hareket etmiş olsalar bile canlılara ölümcül zarar verebilecek sertliğe ve keskinliğe sahip olup, motorlar adeta bir vakum gibi içine çeker. 

Limak Holding, Hindistan’ın önde gelen altyapı gruplarından GMR Infrastructure ve havalimanı işletmeciliği yapan Malaysia Airports Holdings Berhad (MAHB) ortaklığında kurulan ve şuan Malaysia Airports tarafından iletilen İstanbul Sabiha Gökçen Uluslararası Havalimanı’nın (ISG) yeni terminal binasının 31 Ekim 2009 tarihinde hizmete açılmasına sayılı günler kala 19-31 Ekim 2009 tarihleri arasında 2 hafta boyunca süren ve İstanbul Sabiha Gökçen Uluslararası Havalimanı tarafından, Limak, GMR ve Malaysia Airports tarafından ortaklaşa gerçekleştirilen “Temel Harekat” seminerine katıldım ve “Katılım Belgesi” aldım.

Bize eğitimler ve ziyaretler sırasında öğretilen ilk şey; Önce emniyet (Safety first) oldu. 

26 Ocak 2011 tarihinde, Mimarlar Mühendisler Grubu (MMG) davetlisi olarak, ilgili tarihte Genel Müdür Yardımcılığı görevinde bulunan Bilal Ekşi’nin ev sahipliğinde Türk Hava Yolları (THYAO) iştiraki THY Teknik A.Ş. (Turkish Technic) ile Amerikan küresel havacılık ve uzay şirketi United Technologies Corporation (UTC) iştiraki olan dünyanın önde gelen uçak motoru üreticilerinden Pratt&Whitney’in ortak girişimi ile 2009 yılında kurulan ve Merkezi İstanbul Sabiha Gökçen Uluslararası Havalimanı’nda bulunan Türk Motor Merkezi (TEC) inceleme gezimiz sırasında P&W TEC Çevre ve İş Sağlığı & Güvenliği (EHS) Müdürü eşlik etti. 

Uluslararası Hava Taşımacılığı Birliği (IATA), yaklaşık 300 havayolunu veya toplam hava trafiğinin %83'ünü temsil eden, dünya havayollarının ticaret birliği olup, vermiş olduğu bilgilere göre; 2018 yılında yaklaşık 4,3 milyar yolcu, 46 milyondan fazla uçuşta güvenli bir şekilde uçtu. 2018 yılında, tüm kaza oranı (1 milyon uçuş başına kaza olarak ölçülmüştür) 1,35 idi ve bu, her 740.000 uçuş için bir kazaya eşdeğerdi. Bu, önceki 5 yıllık dönem (2013-2017) için 1,79 olan tüm kaza oranına göre bir gelişmeydi. Somut olarak, 0,17 olan 2018 ölüm riski, ortalama olarak bir kişinin %100 ölümcül bir kaza yaşaması için 16.581 yıl boyunca her gün hava yoluyla seyahat etmesi gerektiği anlamına gelir. Havacılık, uzun mesafeli taşımacılığın en güvenli şeklidir. 

Uluslararası Sivil Havacılık Örgütü (ICAO), Chicago Konvansiyonu’na imza atan 52 ülke tarafından, Birleşmiş Milletler kuruluş kararnamesinin 43. maddesine dayanarak 4 Nisan 1947 tarihinde kurulmuştur. Aynı yılın Ekim ayında ise, Birleşmiş Milletlerin yasal havacılık organı olarak kabul edilmiştir. Emniyet, hızlı ve güvenilir hava hizmetlerinin sunduğu temel bir değerdir ve havacılık emniyeti konusunda hükümetler ve endüstri gruplarının ICAO aracılığıyla uluslararası işbirliği, ticari uçakları seyahat etmenin en güvenli yolu haline getirmeye yardımcı olmuştur. ICAO aracılığıyla işbirliği yapan 193 ülke, düzenleyici kapasitelerinin güçlendirilmesiyle birlikte 2030 yılına kadar üzerinde anlaşmaya varılan sıfır ölümlü küresel güvenlik hedefi için çalışıyor ve bir yandan da küresel havacılık güvenliği planlamasının mevcut temel alanlarıyla ilgili bir dizi program ve hedefi takip ediyor. 

Avrupa Birliği Havacılık Emniyeti Ajansı'nın (EASA) uyguladığı Yabancı Uçağın Güvenlik Değerlendirmesi (SAFA) ise önemli bir sivil havacılık güvenliği programıdır.

Safety First. Önce Emniyet Sonra Hareket!