TÜFE yıllık % 84,39 ; aylık %2,88 olarak gerçekleşirken gıda enflasyonu bu oranlara nispeten daha yüksek açıklandı. Yıllık bazda %102,55 ve aylık bazda ise %5,75 olarak gerçekleşti. Enflasyonun baz etkisi ile artış hızının düşeceği ve bunun matematiksel bir gerçeklik olduğunu bir çok ekonomist açıklamaya çalışıyor. Elbette başarı tablosu çizmek isterseniz bu durumu farklı da değerlendirebilirsiniz. Alınan kararlarla birlikte enflasyondaki hızlı yükselişin nasıl düşüş trendine geçtiğinden bahsedebilirsiniz. Bu tamamen sizin tercihinize kalmış.

Bu hafta bizi ilgilendiren husus gıdadaki bu artışın gerçek anlamda durudurulabilmesi için alınabilecek olan önlemler var mıdır yoksa yok mudur sorusuna yanıt bulabilmek. Yanıtı bulsak bile uygulanma alanı var mıdır ; bu sorunun yanıtı bizi aşıyor. Aslında tarım sektöründe meydana gelen gelişmeler , herhangi bir işletmede alınabilecek yanlış kararlar sonucu meydana gelecek olan sonuçlardan çok da farklı değil. Yüksek maliyetlerle üretim yapar ve sonrasında belirlenen düşük satış fiyatları ile ürünlerinizi piyasaya sunarsanız elbette bu süreç sürdürülebilir olmayacaktır. Çiğ süt fiyatlarının düşük tutulurken ; girdi maliyetlerinin düşürülmesi yönünde önlem alınması yerine dışa bağımlılığı artırırsanız ; yüksek maliyetlerle yapılan üretimi karşılayamaz ve zarar edersiniz. Zarar eden bir işletme faaliyetlerine devam edebilir mi ? Eder fakat yönetemeyeceği husus nakit akışı olacaktır. Nakit akışında yaşayacağı problemleri de hammaddesini satarak karşılamaya çalışacaktır ki ; bu da sahip olunan süt ineklerinin kesilmesi anlamı taşıyacaktır. İneklerin kesilmesi süt kaynaklarını azaltacağından en basit iktisat kuralı gereği ; kıt kaynakların varlığı fiyatların artmasına sebep olacaktır. Amaç fiyatı baskılayıp , tüketicinin ucuz ürüne ulaşmasını sağlamaya çalışmak iken ; artan fiyatlarla başbaşa kalınacaktır. Süt fiyatının artması süt ürünlerinin de fiyatlarının artmasına sebep olacaktır ve olmuştur da.

Yukarıda açıkladığımız tabloyu farklı ürünler için de düşünebilirsiniz. Hammaddenin dışarıdan temin edildiği yani dışa bağımlı olunan her üretim sizin dışınızda gelişen değişimlerden fazlası ile etkilenmenize sebep olacaktır. Kendi kendimize ne kadar yetebildiğimizi çoktan sorgulamamız gereken bir dönemdeyiz. Tarım ve gıda sektörünü kar amaçlı bir faaliyet alanı olarak düşünmekten çok toplumun ihtiyaçları için olmazsa olmaz bir gereksinim olarak görmeli ve bu sektörün devamlılığı için gereken önlemleri almalıyız. Çiftçi yaptığı üretimden zarar ediyorsa bile zararı karşılanmalı ve üretime devam etmelidir. Planlama yapılmadan ; ihtiyaçlar belirlenmeden hareket edilmemelidir. Elbette diğer ülkelerle ticaretimiz devam edecektir fakat ülkemizde hangi ürünün ne kadar üretileceği konusunda bizlerin karar vermesi çok daha doğru olacaktır. Klasik olmakla birlikte tekrarlamakta fayda gördüğüm  bir örnek ; pamuk ürününde bazı ülkelerin!! ülkemiz sanayicilerine sağladığı ucuz kredi. Üretim yapıp ürününü değerinin altına satma riskini taşımaktansa ; ucuz kredi ile ithalata yönlendiriliyoruz. Veya hangi ürünün yetişterilmesinin daha uygun olacağına dair yurtdışı araştırma kuruluşlarının raporları yayınlanabiliyor.

Tüm bunların sebebini ise belirli kuruluşlara yüklemek ne kadar doğru ; düşünmemiz gereken bir husus. Daha öncesinde de birçok kez tekrarladığımız , sorunu kabul etmediğimiz sürece uygulanan veya doğru olduğu düşünülen önlemler kalıcı olmayacaktır. Esas sorun girdi maliyetlerindeki artış ve dışa bağımlılık iken , ürünlerin raflardaki etiketlerinin üzerinden çözüm aramak bizi çok fazla bir yere götürmeyecektir. Şu an birçoğumuzun marketlerde fiyat karşılaştırması yaptığını tahmin etmek o kadar da zor değil. Aynı marka ürünü faklı marketlerde farklı fiyatlara alabiliyoruz. Elbette bu olmaması gereken bir durum fakat bu ürünlerin fiyatları aynı olsa da bizim esas sorunumuz çözülmüş olmayacak. Tarımın ve üretimin mutlaka desteklenmesi ve dışa bağımlılığın azaltılması gerekmektedir.