5.03.2022

​​​​​​​Savaş Çok Yakınımızda, Bizim Söylemlerimizde ise Değişiklik Yok!

Geçen haftaki yazımızda Rusya ile Ukrayna arasındaki gerilimin bize olan yansımaları üzerine fikirlerimizi paylaşmıştık. Durumu gerilim olarak nitelemek sanırım çok iyi niyetli bir öngörü oldu.

Her iki ülke şuan birbirleri ile savaş halinde. Karadeniz’in karşı kıyısı sandığımızdan çok daha yakın. Hele de birbirleri ile iç içe geçmiş ülke ekonomilerini düşünürsek; teğet geçeceğini düşünmek çok yanlış olacaktır.

Tüm dünya şuan Rusya’ya uygulanacak olan yaptırımları kararlaştırıyor. Swift’ten çıkartılıyor. Enerji firmaları Rusya’da mevcut olan yatırımlarını elden çıkarmaya çalışıyor. Her ne kadar yaptırımlara çekimser yaklaşsa da Batılı enerji firmalarının yerini Çin’in alması olası. Ukrayna cephesinde ise savaş yaralarının sarılması öyle kolay olmayacak. Müzakare masalarından sonucun ne zaman çıkacağı belli değil. Her iki ülkeye olan bağımlılıklarımız göz önüne alındığında bizim yaşayacağımız sorunlar, savaş ekonomisinden fazlası ile etkileneceğimiz sinyallerini vermeye başladı bile.

Geçen hafta içerisinde Şubat ayı ihracat rakamlarımız açıklandı. Yine ihracatta rekor kırmışız!! Bu arada dış ticaret açığımız 8.1 Milyar dolara çıkmış ama önemli olan ihracatta rekor kırdık. Sanırım bir süre sonra ithalat yapamayacak duruma geleceğimiz öngörülüyor ki; dış ticaret açığının o kadar da önemli olmadığı düşünülüyor. Kuru şimdilik 14,00 TL seviyelerinde tutuyor olmamız bize ne kadar güvenli bir ortam sağlayabilir veya ne kadar sürdürülebilir, sorgulanması gereken bir durum. Rezervlerimizin ne kadar güçlü olduğu ise bir başka soru.

Geçen hafta açıklanan bir başka veri ise enflasyondu. Yine farklı kurumlar farklı değerler açıklandı ama hissedilen enflasyonla ilgi bir sorunumuz yok, vatandaş olarak her gün alışverişe çıktığınızda aradaki farkı rahatlıkla görebiliyorsunuz. Biz kâğıt üzerindeki enflasyona değinelim , %50 bandında enflasyon olduğunu söyleyelim. %14’lük politika faizi arasındaki fark bize durumu biraz olsun anlatabilir. Bu devamlılığı olan bir durum değil. Hele ki ekonomi bu denli kırılgan bir durumda iken sonuçları ağır olabilecektir.

Savaş halinde olan iki ülke ile ilişkilerimizi gözden geçirelim. Ukrayna ve Rusya ülkemize en fazla turist gönderen iki ülke ve şuan savaş halindeler. Bu sene turizm gelirlerimizin tahminlerin çok altında olacağını söylemek sanırım çok da fazla öngörü gerektirmeyen bir durum. Bu açığımızı nasıl kapatacağımız hakkında bir plan var mı merak ediyorum. Turizmin dışında Rusya ve Ukrayna’nın buğday üretimindeki ağırlığı ve bizim buna olan bağımlılığımızı düşündüğünüzde ithal etmek durumunda kalacağımız ürünlere daha fazla ödeme yapacağımız aşikâr. Enerji sektöründe mevcut olan ihtiyaçlarımız ise başka bir maliyet alanı. Karadeniz’de bulduğumuz gazın bizi şuan için kurtaracağını sanmıyorum.

Sadece bizde her şey kötü de, dünya ekonomilerinde normal mi? Değil tabiki , zaten o yüzden küçük bir olumsuzluktan bu kadar çok etkileniyoruz. Dünya üzerinde yükselen bir enflasyon var fakat birçok ülkenin büyüme oranları düşük gelecek. Geçen sene için açıklanan %11’lik büyümeye bu ortamda ne kadar sevinmeliyiz bilemiyorum. İşsizliğimiz yüksek, CDS risk primimiz yüksek, rezervlerimiz düşük, enflasyonumuz yüksek. Daha başka paketlere ve alternatiflere ihtiyaç duyacağımız belli ya da daha fazla maliyete katlanacağımız belli.

Tüm bunların yanı sıra sanayicinin planlaması gereken husus ise tedarik zinciri. Pandemiden beri yara almış olan tedarik zincirinin bu savaştan etkilenmeyecek olması mümkün değil. Mücbir sebepler ortaya çıktığında en az hasarın oluşması için, tedarik zincirinde en önemli unsur riskin dağıtılmış olmasıdır. Tek bir ülke veya tek bir tedarikçi ile çalışmak üretimi zora koşacak olan bir durumdur. Sanayicilerin savaşta olan bu ülkelerden elde ettikleri ürünler için alternatif pazarlar bulmaları ve üretimlerini aksatmayacak çözümler üretmeleri gerekecektir.

İki ülke savaşta, umalım dünya bir savaşın eşiğine gelmesin. Böyle bir ortamda sorun yokmuş gibi davranmanın, rekorlar kırıyoruz demenin kimseye faydası yok. Önceden tedbirli davranmanın ne zararı olabilir ki...

ETİKETLER; Karadeniz Ekonomi

Karadeniz'in İlk ve Tek Ekonomi Portalı

Okumak İçin Resimlere Tıklayınız.
Kapat
× Anasayfa Abone ol Tüm haberler Ekonomi Bölgesel Şirketler Gündem Belediye Sektörler Politika e-Dergi e-Gazete Web TV Künye Karadeniz sohbetleri Yazarlar